Καίτη Βασιλάκου: Το Κενό (διήγημα)

Αγαπητοί μου συνεργάτες,

σας καλωσορίζω στην έκτακτη αυτή συνεδρίαση της εταιρίας μας και σας ευχαριστώ που είσαστε όλοι παρόντες, παρά το ότι, καθώς είμαι σε θέση να γνωρίζω, είστε πολύ απασχολημένοι με τα καθήκοντά σας, τα οποία, οφείλω να ομολογήσω, εκτελείτε με ευσυνειδησία, εντιμότητα και πολλή προθυμία.

Ας έλθω όμως στο προκείμενο χωρίς άλλες εισαγωγές, καθόσον ο χρόνος είναι πολύτιμος, όλοι το καταλαβαίνουμε αυτό, και οι ανταγωνιστές μας φαίνεται να τον εκμεταλλεύονται αδίσταχτα και μάλιστα εις βάρος μας.

Θέμα της έκτακτης συνεδρίασής μας είναι το Κενό, η αναμφισβήτητα τελειότερη δημιουργία μας, η οποία δυστυχώς κινδυνεύει από το νέο ανταγωνιστικό προϊόν που έριξαν οι αντίπαλοί μας στην αγορά.

Όλοι φυσικά γνωρίζουμε τις εξαιρετικές ιδιότητες που διαθέτει το Κενό μας: Κατ’ αρχάς είναι άπειρο, άρα απαλλαγμένο από κάθε στενότητα επί μέρους εννοιών και ορισμών. Είναι αναπαυτικό, γιατί δεν περιέχει εκπλήξεις. Είναι σοβαρό, γιατί δεν παραπλανά και δεν εξαπατά. Είναι σταθερό: παραμένει πάντα αυτό που είναι, δηλαδή πάντα κενό. Τέλος είναι εγγυημένο. Η εγγύησή του δεν έχει ημερομηνία λήξης. Είναι, νομίζω, η σπουδαιότερη δημιουργία μας. Έχουμε επομένως κάθε λόγο να είμαστε περήφανοι γι' αυτό, διότι μια τέτοια μεγαλοφυής σύλληψη είναι αδύνατον να αντικατασταθεί από κάποια άλλη μεγαλοφυέστερη.

Ωστόσο οι αντίπαλοί μας έχουν ρίξει πρόσφατα στην αγορά ένα άλλο προϊόν, το οποίο απειλεί το Κενό μας. Ήδη το προϊόν τους έχει αυξημένη ζήτηση και πολύ φοβάμαι πως, αν δεν λάβουμε τα μέτρα μας, θα έχουμε σύντομα πρόβλημα. Διότι το δικό τους προϊόν εκτός του ότι προκαλεί ευχάριστες ψευδαισθήσεις, είναι κάτι νέο στην αγορά που σπάει το μονοπώλιό μας. Αν αφήσουμε τα πράγματα στην τύχη τους, υπάρχει ο κίνδυνος κάποια στιγμή το ωραίο Κενό μας να παραμεριστεί και τη θέση του να πάρει το νέο προϊόν. Καταλαβαίνετε βέβαια ότι δεν μπορούμε να αγνοήσουμε μια τέτοια απειλή.

Ασφαλώς οι αντίπαλοί μας δεν έχουν τη δική μας μακρά πείρα, είναι όμως νέοι και πολύ φιλόδοξοι και φαίνεται ότι διαθέτουν ικανότητες. Διαθέτουν επίσης αρκετή φαντασία, διότι, εδώ που τα λέμε, χρειάζεται πολλή φαντασία για να κατασκευάσεις ένα προϊόν ανταγωνίσιμο προς το δικό μας. Φυσικά το δικό μας προϊόν είναι ανώτερο, διότι δεν προκαλεί ψευδαισθήσεις και αυτό είναι ένα σημείο που θα το τονίσουμε, αν αποφασίσουμε να αντεπιτεθούμε.

Η θέση που θα υποστηρίξουμε είναι η εξής: Το Κενό είναι ένα, είναι σταθερό, αμετάβλητο, απόλυτο, άπειρο, άληκτο, δεν ξεγελά και δεν παρασύρει σε λάθος κατευθύνσεις. Δεν εξαπατά με λίγα λόγια.

Αντίθετα το δικό τους προϊόν είναι μια σκέτη απάτη: προκαλεί απρόβλεπτες ψευδαισθήσεις, οι οποίες μπορεί να αποδειχθούν και επικίνδυνες, αυτό θα υποστηρίξουμε εμείς, και το σημαντικότερο, μετά από αλλεπάλληλες ψευδαισθήσεις, καταρρέει, διότι δεν είναι ανθεκτικό. Με άλλα λόγια το δικό τους προϊόν είναι κατώτερο, διότι δεν έχει διάρκεια ούτε σταθερότητα.

Επομένως όσον αφορά την ποιότητα, δεν τίθεται θέμα. Το δικό μας προϊόν είναι ασυγκρίτως ανώτερο. Το πρόβλημα είναι ότι δεν διαθέτει γοητεία.

Εμείς βέβαια θα τονίσουμε ότι διαθέτει σοβαρότητα, ότι έχει εγγύηση χωρίς ημερομηνία λήξης, ότι, όπως κάθε καλό προϊόν, δεν έχει ανάγκη από αστραφτερό περιτύλιγμα. Αλλά δυστυχώς πρέπει να παραδεχτούμε ότι δεν έχει γοητεία, είναι λίγο μονότονο. Θα δούμε στη συνέχεια πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα.

Τώρα πρέπει να σας εξηγήσω πώς λειτουργεί αυτό το ανταγωνιστικό προϊόν.

Τι έκαναν δηλαδή οι αντίπαλοί μας; Έφτιαξαν μια απομίμηση του δικού μας Κενού, μια πρόστυχη, μια χειρίστης ποιότητας απομίμηση. Τεμάχισαν κατόπιν αυτό το ευτελές κενό σε πολυάριθμα κομμάτια και ανάμεσα στα κομμάτια του έχωσαν το δικό τους προϊόν. Έτσι τώρα στην αγορά εκτός από το δικό μας ατόφιο Κενό, κυκλοφορεί και το δικό τους ψευδαισθητικό προϊόν. Καθώς διαθέτει πλαστές μεν και εφήμερες, πλην όμως οξείες και ακραίες ιδιότητες, εντυπωσιάζει και γι' αυτό δίπλα του το δικό μας Κενό δείχνει μουντό και σκυθρωπό.

Δυστυχώς εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα πάνω σ’ αυτό το θέμα. Αν επέμβουμε στο Κενό μας με σκοπό να το κάνουμε ελκυστικό, θα πάψει να είναι Κενό, θα γίνει κάτι άλλο. Επομένως το προϊόν μας θα παραμείνει ως έχει. Αυτό που μας απομένει λοιπόν είναι να πολεμήσουμε το αντίπαλο προϊόν ευθέως, δηλαδή να τονίσουμε τις εγγενείς αδυναμίες του, τις οποίες συνοψίζω: Είναι ένα προϊόν ευπαθές και ασταθές, δεν έχει εγγύηση, προκαλεί ψευδαισθήσεις που πιθανόν να είναι επικίνδυνες και καταρρέει γρήγορα.

Όπως καταλαβαίνετε, είναι πολύ ενοχλητικό να κυκλοφορεί στην αγορά ένα τέτοιο ναρκωτικό και μάλιστα να ανταγωνίζεται το δικό μας σοβαρό προϊόν. Πρέπει επίσης να σας πω ότι οι ανταγωνιστές μας γνωρίζουν ότι δεν θα μείνουμε με σταυρωμένα τα χέρια και γι' αυτό επιδιώκουν μια προσέγγιση, προτείνουν μάλιστα συνεργασία, με όρους που θα σας παραθέσω παρακάτω.

Όπως ήδη σας ανέφερα, το ναρκωτικό αυτό που έχουν πλασάρει, έχει ένα πολύ σοβαρό μειονέκτημα: καταρρέει γρήγορα. Φαίνεται μάλιστα ότι οι χρήστες του προϊόντος τους παθαίνουν ένα είδος εθισμού, με αποτέλεσμα να εξοργίζονται με αυτή τη γρήγορη κατάρρευση. Μαθαίνω ότι διαμαρτύρονται γι' αυτό το ελάττωμα και πιέζουν τους κατασκευαστές να βρουν ένα τρόπο να αντέχει περισσότερο στη χρήση το προϊόν τους. Αυτό ακριβώς υποχρέωσε τους αντιπάλους μας να επιχειρήσουν μια προσέγγιση με την εταιρία μας.

Η πρότασή τους λοιπόν είναι η εξής:

Θέλουν να τους προμηθεύουμε εμείς γνήσιο Κενό, το οποίο αυτοί κατόπιν θα τεμαχίζουν και μέσα σε κάθε κομμάτι του θα τοποθετούν τη δική τους δημιουργία. Έτσι το προϊόν τους θα βγαίνει στην αγορά πακεταρισμένο μέσα σε ικανή ποσότητα γνήσιου Κενού. Με τον τρόπο αυτό, όταν θα καταρρέει, θα επανέρχεται το αυθεντικό, εγγυημένο, άπειρο Κενό μας, προϊόν οικείο στους χρήστες και πολύ καλό ηρεμιστικό.

Μια τέτοια συνεργασία ίσως να μην ήταν ασύμφορη, αν οι ανταγωνιστές μας δεν επέμεναν σε μια ενοχλητική λεπτομέρεια: ζητούν να προστεθεί στο δικό μας προϊόν μία ιδιότητα, προς την οποία εμείς είμαστε κάθετα αντίθετοι: η ιδιότητα της Δυνατότητας. Αν το Κενό μας, λένε, έχει την ιδιότητα της Δυνατότητας, τότε το δικό τους παρεμβαλλόμενο, ψευδαισθητικό προϊόν δεν θα καταρρέει τόσο γρήγορα και, όταν συμβεί αυτό, θα μπορεί πάλι αυτόματα να αναπαραχθεί. Έτσι το προϊόν τους θα είναι μεν ασταθές αλλά ανακυκλούμενο.

Η γνώμη μου είναι ότι μια τέτοια συνεργασία θα είναι καταστρεπτική για μας. Αυτό που μας ζητούν στην πραγματικότητα είναι να τους παραχωρήσουμε τα δικαιώματα του δικού μας, γνήσιου Κενού, το οποίο αυτοί θα εκμεταλλευτούν όπως τους συμφέρει για να προωθήσουν την παραγωγή τους. Με άλλα λόγια δεν θα υπάρχει πια το τέλειο Κενό, όπως το γνωρίζουμε, αλλά ένα κενό ατελές, εφόσον θα περιέχει την επικίνδυνη ιδιότητα της Δυνατότητας, που θα χρησιμεύει ως πρώτη ύλη για το δικό τους ψευδαισθητικό προϊόν. Καταλαβαίνετε βέβαια ότι με μια τέτοια ιδιότητα οι ψευδαισθήσεις που μπορούν να παραχθούν είναι απεριόριστες.

Μέχρι πού μπορούν να φτάσουν;

Άγνωστο.

Είναι μια τρομακτική προοπτική, νομίζω.

Από την άλλη οφείλω να σας γνωστοποιήσω:

Πρώτον, ότι η παραγωγή μας έχει πέσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, διότι το ανταγωνιστικό προϊόν σαρώνει την αγορά. Δεύτερον, ότι μας παραχωρούν το τριάντα τοις εκατό από την παραγωγή, αν δεχθούμε την πρότασή τους. Τρίτον, ότι δοκίμασα το προϊόν τους και κατάλαβα γιατί έχει τόση ζήτηση. Διότι μπορεί βέβαια να είναι ψευδαισθητικό και ίσως επικίνδυνο. Αλλά είναι ερεθιστικό και μεθυστικό. Είναι οργιαστικό. Είναι αφάνταστα γλυκό, είναι, πώς να σας το πω… εν πάση περιπτώσει, επανέρχομαι στο θέμα μας.

Πολύ φοβάμαι λοιπόν ότι το ωραίο Κενό μας, έτσι όπως το κατασκευάζουμε, δεν θα έχει ακόμα πολύ μέλλον.

Το ερώτημα επομένως είναι: Να παραχωρήσουμε τα δικαιώματά μας ή όχι;

Το μέλλον της εταιρίας μας και ίσως ολόκληρο το Μέλλον θα κριθεί από την απόφαση που θα πάρουμε.

Από τη συλλογή διηγημάτων μου "Οι πόρτες", εκδ. Ιωλκός.