2/2/17

Το αραβικό δουλεμπόριο μαύρων και λευκών σκλάβων





Το αραβικό δουλεμπόριο είναι άμεσα συνδεδεμένο  με τον ισλαμικό ιμπεριαλισμό και την αραβική αποικιοκρατία που προέκυψε από τον αραβικό επεκτατισμό.

Και ενώ όλοι γνωρίζουμε το ευρωπαϊκό διατλαντικό δουλεμπόριο που μετέφερε στον Νέο Κόσμο εκατομμύρια Αφρικανών σκλάβων, ελάχιστοι έχουμε υπόψη το αραβικό δουλεμπόριο Αφρικανών που υπήρξε από όλες τις απόψεις πολύ πιο απάνθρωπο και αποκρουστικό.

Όταν οι φανατισμένοι ισλαμιστές ωρύονται εναντίον των Σταυροφόρων (περσινά ξινά σταφύλια), παραλείπουν να αναφέρουν ότι την ίδια εκείνη εποχή των Σταυροφοριών  οι πρόγονοί τους Άραβες μουσουλμάνοι διαχειρίζονταν το μεγαλύτερο δουλεμπόριο της Ιστορίας αιχμαλωτίζοντας και κάνοντας σκλάβους εκατομμύρια Αφρικανών αλλά και λευκών Ευρωπαίων.

Το αραβικό δουλεμπόριο ξεκίνησε τον 7ο αιώνα, όταν οι Άραβες και άλλοι Ασιάτες ξεχύθηκαν στη βόρεια και ανατολική Αφρική κάτω από τα λάβαρα του Ισλάμ. Επομένως το αραβικό δουλεμπόριο στην ΝΑ Αφρική προηγείται του ευρωπαϊκού διατλαντικού κατά 700 χρόνια. Φαίνεται μάλιστα ότι  συνεχίστηκε με τη μία ή την άλλη μορφή μέχρι τη δεκαετία του 1960. Στη Μαυριτανία, όπου Μαυριτανοί Άραβες κατείχαν ως σκλάβους μαύρους Μαυριτανούς, η δουλεία καταργήθηκε επίσημα το 2007, αν και ανεπίσημα εξακολουθεί να υπάρχει.

 Πριν προχωρήσουμε στο εμπόριο των μαύρων σκλάβων, ας πούμε δυο λόγια για τους λευκούς που αιχμαλώτιζαν οι Άραβες δουλέμποροι και τους πουλούσαν ως σκλάβους.

 Κατά τη διάρκεια του 8ου και 9ου αιώνα στο Χαλιφάτο των Φατιμιδών οι περισσότεροι σκλάβοι ήταν Ευρωπαίοι ( οι επονομαζόμενοι Saqualiba) που είχαν αιχμαλωτιστεί κατά μήκος των ευρωπαϊκών ακτών.

Αλλά και άλλοι από άλλες περιοχές έγιναν δούλοι των Αράβων μουσουλμάνων. Σ’ αυτούς, εκτός από τους κατοίκους της Μεσογείου, περιλαμβάνονται Πέρσες, κάτοικοι από τις ορεινές περιοχές του Καυκάσου (Γεωργία, Αρμενία, Κιρκασία) και από μέρη της κεντρικής Ασίας. Σκλάβοι έγιναν επίσης Σκανδιναβοί, Άγγλοι, Ολλανδοί, Ιρλανδοί.


Πολλοί λευκοί κάτοικοι των ευρωπαϊκών μεσογειακών ακτών υπήρξαν θύματα του αραβικού δουλεμπορίου. Οι Άραβες πειρατές που αλώνιζαν τότε στη Μεσόγειο τούς αιχμαλώτιζαν και τους μετέφεραν στα αραβικά σκλαβοπάζαρα της βόρειας Αφρικής, όπου τους πουλούσαν ως δούλους.

Τα μεγάλα αυτά σκλαβοπάζαρα βρίσκονταν στο σημερινό Ραμπάτ (Μαρόκο), στην Τύνιδα, το Αλγέρι και την Τρίπολη. Η έκταση από το Μαρόκο ως τη σημερινή Λιβύη ονομαζόταν  για πολλούς αιώνες «Ακτή των Σκλάβων» και είχε τη μεγαλύτερη ανάπτυξη ανάμεσα στα 1500 και 1800 μΧ.

Οι Άραβες πειρατές βγήκαν και στον Ατλαντικό Ωκεανό. Πέρασαν τις εκβολές του Τάμεση και το 1627 έφτασαν μέχρι την Ισλανδία, από όπου άρπαξαν 400 κατοίκους και τους έκαναν σκλάβους.

Υπολογίζεται ότι μόνο την περίοδο 1530-1780 μΧ πάνω από ένα εκατομμύριο λευκών Ευρωπαίων χριστιανών έγιναν σκλάβοι στον μουσουλμανικό κόσμο. Η μνήμη των Ελλήνων διατηρεί ακόμα τον τρόμο των Σαρακηνών που έπλεαν στο Αιγαίο και αιχμαλώτιζαν όσους εύρισκαν στις ακτές για να τους πουλήσουν στη συνέχεια στα σκλαβοπάζαρα της Ακτής των Σκλάβων.

Αλλά, ας δούμε τι λέει και η μαύρη φυλή για τους Άραβες, να μάθουμε πέντε έξι πραγματάκια που αγνοούμε εντελώς. Τις πληροφορίες τις πήρα από την εξής ηλεκτρονική διεύθυνση που είναι προφανές ότι διαχειρίζονται Αφροαμερικανοί:
καθώς και από το ακόλουθο βίντεο, στο οποίο μιλά ο Δρ John Alembellah Azumah , Αφρικανός από τη Γκάνα,  συγγραφέας μεταξύ άλλων και του βιβλίου «The legacy of Arab-Islam» (2001):



Μεταξύ του 650 και του 1900 μΧ υπολογίζεται ότι 20 εκατομμύρια Αφρικανοί σκλάβοι παραδόθηκαν στον ισλαμικό κόσμο μέσω του εμπορικού δρόμου που διέσχιζε τη Σαχάρα. Άλλα 4 εκατομμύρια παραδόθηκαν μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και άλλα 4 εκατομμύρια από τα λιμάνια τους στον Ινδικό Ωκεανό. Σύνολο: 28 εκατομμύρια.

Ωστόσο ο αριθμός των Αφρικανών που οι Άραβες δουλέμποροι άρπαξαν για να τους κάνουν σκλάβους ανέρχεται στον τρομακτικό αριθμό των 140 εκατομμυρίων. 112 εκατομμύρια από αυτούς πέθαναν από τις κακουχίες και την απάνθρωπη μεταχείριση, πριν καν φτάσουν στα αραβικά σκλαβοπάζαρα.

Αρχικά υπήρχε κάποιος αμοιβαίος σεβασμός μεταξύ Μαύρων και Αράβων με σκούρο δέρμα, αλλά, καθώς αύξαινε η απαίτηση για μαύρους σκλάβους, εμφανίστηκε και ο ρατσισμός. Έτσι η αραβική λέξη «Abid» που σήμαινε «σκλάβος» ταυτίστηκε στην καθομιλούμενη με τον Αφρικανό. Επίσης και άλλες λέξεις, όπως η λέξη «Haratin» υποδήλωναν την κοινωνική κατωτερότητα των Αφρικανών.

 1868. Λιμάνι στον Ινδικό Ωκεανό. Οι περισσότεροι σκλάβοι είναι πολύ νεαρά αγόρια.

Η μεταχείριση των Αφρικανών σκλάβων από τους Άραβες ήταν απάνθρωπη.

Μαύρα αγόρια ηλικίας 8-12 χρονών ευνουχίζονταν ολοκληρωτικά (όσχεο και πέος). Περίπου έξι από τα δέκα αυτά παιδιά πέθαιναν από αιμορραγία κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, αλλά και πάλι υπήρχε κέρδος λόγω της υψηλής τιμής των ευνούχων στα σκλαβοπάζαρα. Η πρακτική αυτή δεν περιοριζόταν στους Μαύρους. Και τα λευκά αγόρια που αιχμαλωτίζονταν είχαν την ίδια κακή μοίρα.

Στο βιβλίο του «Islams Black Slaves: The Other Black Diaspora» (2002) ο συγγραφέας Ronald Segal αναφέρει:
 «Ο χαλίφης της Βαγδάτης στις αρχές του 10ου αιώνα είχε 7.000 μαύρους και 4.000 λευκούς ευνούχους στο παλάτι του».

Άλλους πάλι Αφρικανούς σκλάβους τους προόριζαν για καταναγκαστική στρατιωτική υπηρεσία.

Οι Αφρικανές σκλάβες είχαν άλλο προορισμό. Χρησίμευαν στους Άραβες (αλλά και σε άλλους Ασιάτες) ως υπηρετικό προσωπικό και κυρίως ως παλλακίδες, καθώς ο νόμος επέτρεπε στον μουσουλμάνο να έχει σεξουαλικές σχέσεις με τις σκλάβες του. Οι γυναίκες αυτές γεννούσαν πολλά παιδιά, αλλά λίγα επιζούσαν. Τα περισσότερα τα σκότωναν οι Άραβες αφέντες τους (και πατεράδες τους).


Αξίζει να αναφέρουμε εδώ την ανταρσία των Zanj που έλαβε χώρα κοντά στην πόλη Μπάσρα στο σημερινό νότιο Ιράκ και είχε διάρκεια πάνω από 15 χρόνια (869-883 μΧ). Στην ανταρσία αυτή πιστεύεται ότι ανακατεύτηκαν σκλάβοι Αφρικανοί, οι Zanj, που είχαν αρχικά αιχμαλωτιστεί στην περιοχή των αφρικανικών Μεγάλων Λιμνών και σε περιοχές ακόμα νοτιότερα στην ανατολική Αφρική. Οι κτηματίες της Μπάσρα είχαν μεταφέρει αρκετές χιλιάδες Zanj στο νότιο Ιράκ για να αποξηράνουν τα έλη της περιοχής. Η πολύ βαριά εργασία και η ελάχιστη τροφή προκάλεσε τον ξεσηκωμό των Zanj, στον οποίο πήραν μέρος πάνω από 500.000 σκλάβοι και ελεύθεροι άνδρες που είχαν εισαχθεί από το μουσουλμανικό χαλιφάτο.

Τον 19ο αιώνα το αραβικό δουλεμπόριο συνδέθηκε οικονομικά με το ευρωπαϊκό και νέες δυνατότητες ανοίχτηκαν για τους Άραβες δουλεμπόρους. Το διατλαντικό δουλεμπόριο πολλαπλασίασε τα κέρδη τους.

Μια εύλογη απορία είναι, γιατί οι μουσουλμάνοι Άραβες δεν θέλησαν να προσηλυτίσουν τους Αφρικανούς στη θρησκεία τους, όπως απαιτούσε το Κοράνι. Η απάντηση είναι απλή: το Ισλάμ απαγόρευε να γίνονται σκλάβοι οι ελεύθεροι μουσουλμάνοι. Αν ένας Αφρικανός σκλάβος γινόταν μουσουλμάνος, θα αποχτούσε δικαιώματα. Έτσι όμως θα λιγόστευαν οι σκλάβοι. Για τον λόγο αυτό ο προσηλυτισμός των Αφρικανών στο Ισλάμ ήταν πολύ περιορισμένος. Αν ωστόσο κάποιος Αφρικανός γινόταν μουσουλμάνος, αυτό δεν ήταν εγγύηση για την ελευθερία του ή για την ελευθερία των παιδιών του. Έχουμε πάντως κάποιες περιπτώσεις που Αφρικανοί μουσουλμάνοι διακρίθηκαν στο Ισλάμ, σε αντίθεση με την Αμερική, όπου δεν υπήρξε ποτέ κάτι τέτοιο.


Δεν θα δώσουμε βέβαια συχωροχάρτι στους Ευρωπαίους που απήγαγαν Αφρικανούς από τον τόπο τους για να τους κάνουν σκλάβους στον Νέο Κόσμο. Καλό όμως είναι να έχουμε υπόψη μας μερικά μεγέθη:

Το ευρωπαϊκό δουλεμπόριο είχε διάρκεια τριών αιώνων. Το αραβικό δέκα τεσσάρων.

Η θνησιμότητα κατά τη μεταφορά των Αφρικανών στον Νέο Κόσμο ήταν 10%. Η αντίστοιχη θνησιμότητα κατά τη μεταφορά τους από Άραβες δουλεμπόρους έφτανε το 80-90%.

Υπολογίζεται ότι 11 εκατομμύρια Αφρικανοί μεταφέρθηκαν ως σκλάβοι στον Νέο Κόσμο. Από αυτούς το 95% μεταφέρθηκε στη νότια και την κεντρική Αμερική, κυρίως σε πορτογαλικές, ισπανικές και γαλλικές κτήσεις. Ένα 5% μεταφέρθηκε στη βόρεια Αμερική. Αντίστοιχα 28 εκατομμύρια Αφρικανοί έγιναν σκλάβοι στη Μέση Ανατολή και περίπου 112 εκατομμύρια πέθαναν, πριν φτάσουν στα σκλαβοπάζαρα. Σύνολο: 140 εκατομμύρια.

Στον Νέο Κόσμο οι Αφρικανοί σκλάβοι χρησιμοποιήθηκαν στις αγροτικές εργασίες. Στο Ισλάμ χρησιμοποιήθηκαν για σεξουαλική εκμετάλλευση και για καταναγκαστική στρατιωτική υπηρεσία.

Στον Νέο Κόσμο οι Αφρικανοί σκλάβοι μπορούσαν να παντρευτούν και να κάνουν οικογένεια. Στον αραβικό κόσμο οι περισσότεροι άνδρες Αφρικανοί ευνουχίζονταν και τα περισσότερα παιδιά που γεννούσαν οι Αφρικανές σκλάβες θανατώνονταν.

Όσα παιδιά Αφρικανών γεννήθηκαν στον Νέο Κόσμο είναι σήμερα πολίτες των κρατών του Νέου Κόσμου. Στη Μέση Ανατολή ελάχιστοι απόγονοι των Αφρικανών σκλάβων επέζησαν.

Να προσθέσω κι εγώ μια δική μου παρατήρηση:

Οι σημερινοί λευκοί Αμερικανοί δεν κρύβουν τις κάθε είδους κακοποιήσεις που υπέστησαν οι μαύροι σκλάβοι από τους λευκούς. Στον μουσουλμανικό κόσμο επικρατεί άκρα του τάφου σιωπή.

Μόνο τις Σταυροφορίες θυμούνται.





4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Γι αυτό το θέμα δεν είχα διαβάσει ποτέ ούτε είχα ακούσει να μιλούν ποτέ.
Σ'ευχαριστώ για την ενημέρωση
μια χανιώτισσα

Καίτη Βασιλάκου είπε...

Δυστυχώς την Ιστορία τη μαθαίνουμε επιλεκτικά.

Unknown είπε...

Θα σάς παρακαλούσα για εξακρίβωση τής πληροφορίας πού έχω ότι ο Καρλομάγνος πούλησε ένα εκατομμύριο Ευρωπαίους στους Άραβες.Ευχαριστω.

Καίτη Βασιλάκου είπε...

Βρήκα αυτό:

"Then about 800 AD Charlemagne conquered the Avars. Charlemagne brought back thousands of Slavic prisoners from the Balkans to sell as slaves in France.

He brought back so many prisoners that people in his empire began to use the word “Slav” to mean slave, instead of the older Latin word “servus”, which started to mean “servant” as it does today."

https://quatr.us/medieval/charlemagne-early-middle-ages.htm

Προφανώς δουλεμπόριο γινόταν και στην Ευρώπη, εφόσον κανείς νόμος ακόμα τότε δεν το απαγόρευε.