Καίτη Βασιλάκου: Πένθιμα γεγονότα στο διαδίκτυο

Τα κρούσματα πληθαίνουν τελευταία.

Βλέπετε, αυτό που λέγεται «κοινωνική δικτύωση» είναι ουσιαστικά μια αντανάκλαση της τρισδιάστατης κοινωνίας μας, ένα μέρος της που έχει πάρει ηλεκτρονική μορφή. Μέσα εκεί κινούνται σκέψεις που γεννιούνται στο ανθρώπινο μυαλό και πίσω από τις σκέψεις υπάρχει ένας άνθρωπος που κάθεται μπροστά σε μια οθόνη και πληκτρολογεί.

Στιχάκια, τραγουδάκια, αστειάκια, φωτογραφίες, άρθρα, διηγήματα, ποιήματα, αποφθέγματα, εξομολογήσεις, πολιτικά σχόλια, ανέκδοτα, όλα μαζί φύρδην μίγδην το ένα πάνω στο άλλο συνωστίζονται στην οθόνη μας και ζητούν να επικοινωνήσουν μαζί μας. Από κάτω ένα όνομα ή ένα ψευδώνυμο, δεν έχει σημασία, πάντως ένας άνθρωπος που στέλνει το σήμα του στους άλλους ανθρώπους. Δημιουργούνται ηλεκτρονικές φιλίες και οικειότητες, πότε- πότε αυτές ξεφεύγουν από τον ηλεκτρονικό τους κόσμο και περνούν στον τρισδιάστατο, τις περισσότερες όμως φορές παραμένουν ηλεκτρονικές.

Η ουσία πάντως είναι ότι εδώ έχουμε μια κοινωνία ανθρώπων, οι οποίοι ζουν, σκέφτονται, μιλούν, τραγουδούν, επιχειρηματολογούν, τσακώνονται, ερωτεύονται μεταξύ τους.

Αλλά καμιά φορά εξαφανίζονται. «Τι έγινε ο τάδε;» Στέλνει μήνυμα ο ένας χρήστης στον άλλον. «Έχεις νέα του; Τον έχω χάσει». «Δεν ξέρω τίποτα», απαντά ο άλλος χρήστης, «δεν έχω ιδέα».

Σε μια τέτοια περίπτωση τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα όσο στην τρισδιάστατη ζωή. Ο εξαφανισθείς μπορεί να χρησιμοποιεί ψευδώνυμο, αλλά και το όνομά του να χρησιμοποιεί, πάλι δεν ξέρουμε πού μένει, δεν έχουμε το τηλέφωνό του, δεν γνωρίζουμε τους συγγενείς του. Αν κάποιος ηλεκτρονικός φίλος εξαφανιστεί, δεν έχουμε τον τρόπο να μάθουμε τι του συνέβη. Αρρώστησε; Βαρέθηκε; Βρήκε κάτι καλύτερο να κάνει; Μας απέρριψε μήπως;

Καμιά φορά κάτι μαθαίνουμε, κάτι εμφανίζεται στο προφίλ ενός κοινού φίλου και μένουμε ενεοί. Όμως πρέπει να είμαστε και γι αυτό προετοιμασμένοι. Η κοινωνική δικτύωση δεν είναι σινεμά, όπου ξέρουμε εξαρχής πως ό,τι βλέπουμε είναι στημένο. Στην οθόνη του υπολογιστή μας μπορεί να πέφτουμε καμιά φορά και σε πλαστές προσωπικότητες, αλλά κατά κανόνα οι άνθρωποι που συμμετέχουν είναι πραγματικοί, με σάρκα και οστά και με ημερομηνία γέννησης. Και με ημερομηνία θανάτου δυστυχώς.

Έτσι οι χρήστες που στην πραγματική ζωή πεθαίνουν, παύουν να στέλνουν το ηλεκτρονικό τους σήμα στους ηλεκτρονικούς τους φίλους. Κενό. Τίποτα. Η απέραντη σιωπή.

Τα κρούσματα είναι ακόμα αραιά, επειδή αυτό εδώ το παιχνιδάκι που ανακαλύψαμε είναι σχετικά πρόσφατο και οι μεγάλης ηλικίας άνθρωποι δεν ξέρουν να το παίξουν. Όσο όμως περνούν τα χρόνια και οι νέοι θα γίνονται μεγάλοι και οι μεγάλοι γέροντες, τα αγγελτήρια θανάτου στο διαδίκτυο θα πληθαίνουν.

Συμβαίνει λοιπόν και αυτό: πεθαίνουν και οι ηλεκτρονικοί φίλοι, κάτι που είναι δύσκολο να το χωνέψουμε, όταν κοιτάζουμε τη φωτογραφία τους που τους δείχνει θαλερούς και χαμογελαστούς.

Το προφίλ τους, αν κανείς δεν ενδιαφερθεί να το κατεβάσει, θα στέκει εκεί, στη θέση του, χαρούμενο, ειρωνικό ή μελαγχολικό, με σχόλια καυστικά ή σκωπτικά, με στιχάκια που θα μιλούν για αγάπη, με φωτογραφίες που θα δείχνουν όμορφες στιγμές, με τραγουδάκια της μόδας, με θυμωμένα σχόλια για την πολιτική, με φρασούλες που θα συμβουλεύουν να είμαστε καλοί και ανεκτικοί μεταξύ μας, με καρτούλες φορτωμένες πολύχρωμα λουλούδια.

Τίποτα δεν θα παραπέμπει στο σκότος του θανάτου, αυτό που τους έχει ήδη σκεπάσει και τους έχει στερήσει την ηλεκτρονική φωνή τους. Καμιά μαύρη κορδέλα δεν θα κρεμαστεί στον τοίχο τους. Ο τοίχος τους θα συνεχίσει να είναι παρδαλός, φλύαρος, ζωηρός, μόνο που θα είναι ακίνητος, παγωμένος στην αιωνιότητα, σαν μια ανάσα ζωής που κρεμάστηκε στον αέρα κι εκεί σκάλωσε κι απόμεινε για πάντα.