"Οι Αποκλίνοντες". Κριτική του Γιώργου Αράγη

 

Ο κριτικός λογοτεχνίας κ. Γιώργος Αράγης είχε την καλωσύνη να μου στείλει τις πρώτες εντυπώσεις του από το μυθιστόρημά μου "Οι Αποκλίνοντες".

Ἀγαπητή κ. Βασιλάκου, καλησπέρα. 

Διάβασα τό βιβλίο σας καί σᾶς γράφω τίς πρῶτες ἐντυπώσεις μου.

α) Πρόκειται γιά ἕνα μυθιστόρημα πού διαβάζεται ἄνετα, καθώς εἶναι διατυπωμένο μέ λαγαρό λόγο, μέ ἄψογη ἑνότητα γλώσσας, μέ μικρές περιόδους, χωρίς φραστικά στραμπουλήγματα καί ἀφηρημένες ἀοριστίες.

β) Ἡ ἱστορική ἐποχή, ὡς κατώφλι στόν Βυζαντινό Μεσαίωνα, δίνεται μέ πολλά στοιχεῖα. Τέτοια πού σέ μεγάλο βαθμό μᾶς εἶναι ἄγνωστα. Σημασία ἔχει, ἀφόσον μιλοῦμε γιά μυθιστόρημα, ὅτι δίνονται μέ πράξεις καί γι᾿ αὐτό πειστικά.

γ) Τά κύρια πρόσωπα, Μπααράμ, Λεύκιος, Σαβίνα, Συμεών, κ.λπ., ὡς χαρακτῆρες διαγράφονται μέ πολλή σαφήνεια, μέσα κυρίως ἀπό τίς ἐνέργειές τους. Ἐξαιρετικό πλεονέκτημα, μιά καί ὁ ἀναγνώστης βρίσκεται μπροστά σέ «κατακτημένο» ἀνθρώπινο πληθυσμό, ὥστε νά τό δέχεται χωρίς ἀντιστάσεις. 

δ) Γιά μένα ὁ Σωσίθεος εἶναι συζητήσιμος. Αὐτός ὁ ἄνθρωπος βρέθηκε μέσα σ᾿ ἕνα μόσμο αἱρέσεων, ὅπου τά πάντα μποροῦσε νά γνωρίσει καί νά δοκιμάσει. Μέγα δῶρο θά ἔλεγε κανείς. Πράγματι, ἀλλά μέ μιά διαφορά: ὅτι ζοῦσε καί δοκίμαζε τά πάντα, ἐμπειρικά μέν, ἐπιφανειακά δέ. Ἐσωτερικά ὁ ἴδιος ἔμεινε ἀνάλλαχτος. Θά μποροῦσε μέσα ἀπό αὐτά πού εἶδε καί ἔπαθε νά γίνει ἀπό Παῦλος Σαῦλος καί κάτι περισσότερο. Νά ἔχουμε στό πρόσωπό του ἕναν μικρό Μίσκιν ἤ ἕναν μικρό Δαίδαλο ἤ μιά μικρή Μποβαρύ ἤ κάποιον μέ ὁρισμένη ἐσωτερική ἀλλαγή, πού μπῆκε στό καμίνι πέτρα καί βγῆκε ἀσβέστη ἤ τσιμέντο, ὄχι πάλι πέτρα.  Ὅμως ὁ Σωσίθεος πεθαίνει, ὀντολογικά, ἀπαράλλαχτος. Ἔτσι, σέ μένα τουλάχιστο, ἡ ὑπόθεση Σωσίθεος στάθηκε τό ἀδύνατο σημεῖο στό μυθιστόρημά σας.

Κατά τά ἄλλα, ὅλα ἐξαιρετικά.

Πολύ φιλικά.

Γιῶργος Ἀράγης.

Τον ευχαριστώ από καρδιάς.