"Θέλω να μη με θέλεις"

Τρέχεις πίσω από μένα, φεύγω εγώ,

φεύγεις εσύ, τρέχω πίσω από σένα.

Αυτό είναι το φυσικό μου, Δίνδυμε:

Δεν θέλω να με θέλεις,

να μη με θέλεις θέλω.

Insequeris, fugio; fugis, insequor; haec mihi mens est:

velle tuum nolo, Dindyme, nolle volo.

Μαρτιάλης, V. 83

Η μετάφραση δική μου

"Δισταχτικά πλησίασαν"

Δισταχτικά πλησίασαν

τις άδειες πόλεις μας

οι αλεπούδες,

τα ελάφια,

όλα τα φοβισμένα ζωντανά.

Έφυγε ο αφέντης;

Πέθανε ο δικτάτορας;

Δικός μας  έγινε ξανά ο κόσμος;

Σαν τους πρωτόπλαστους κι αυτά

πιστεύουν

πως απαλλάχθηκαν

απ’ τον Ιεχωβά.

Δεν ξέρουν, 
αγνοούν τα αθώα,

όχι,

δεν υποπτεύονται.

Πώς να αγνοήσετε έναν πολύ εργατικό εγκέφαλο

Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ στο «Μίλησε, μνήμη»,

 Popaganda:

"Αμέσως πριν με πάρει ο ύπνος, συχνά αντιλαμβάνομαι μια μονόπλευρη συζήτηση στο περιθώριο του νου μου, εντελώς ανεξάρτητη από την κανονική ροή των σκέψεών μου. Πρόκειται για μια ουδέτερη, ψυχρή, και ανώνυμη φωνή, που μου λέει λέξεις δίχως σημασία για μένα".

Νόμιζα πως μόνο εγώ είχα αυτό το χούι, αλλά, όπως βλέπω, το είχε και ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ και μάλλον το έχουν κι άλλοι πολλοί και δεν του δίνουν σημασία.

21η Απριλίου 1967

Δικτατορία; Τι είναι αυτό;

Ο πατέρας είχε ήδη φύγει για την Τρίπολη, στους δικούς του, για το Πάσχα. Θα πηγαίναμε η μητέρα μου κι εγώ σε λίγες μέρες.

Τι είναι αυτό τελικά, δεν καταλαβαίνω.

Στο διπλανό διαμέρισμα ο κύριος Αλέκος κάτι είχε πάθει και στεκόταν στον νιπτήρα του μπάνιου κι έπλενε τα χέρια του συνέχεια. Είναι προσωρινό, σε ένα δυο μήνες θα τελειώσει, μουρμούριζε.

Ποιο;

Κατά το μεσημεράκι μάς επισκέφτηκαν δυο ξάδερφοι, νεαροί εργάτες. Κάθησαν αρκετή ώρα, δεν έλεγαν τίποτα. Έδειχναν φοβισμένοι. Ο ένας μου είχε δώσει προ καιρού να διαβάσω ένα μυθιστόρημα του Λουντέμη. Είχα θυμώσει, τι θέλει τώρα αυτός, να γίνω κομμουνίστρια;

Το απόγευμα πετάχτηκα στον από πάνω δρόμο, στης κυρίας Αριστέας, μ’ έστειλε η μάνα μου να δω τι κάνουν εκεί. Ακόμα δεν είχαμε τηλέφωνα στα σπίτια μας.

Έφυγα από κει στις εφτά παρά πέντε. Στις εφτά άρχιζε η απαγόρευση κυκλοφορίας. Στον δρόμο δεν κυκλοφορούσε κανείς. Ένιωθα παράξενα, λίγο ηρωικά και λίγο ηλίθια.

Η πρώτη μέρα.

"Να βάλει το ωραίο της φόρεμα"

Να βάλει το ωραίο της φόρεμα,

να χτενίσει τα μαλλιά της.

Θέλησε έτσι ξαφνικά

να γίνει όμορφη

και ποθητή,

ύστερα σκέφτηκε

ότι κανείς δεν θα τη δει,

ότι είναι μόνη,

ότι δεν έχει επομένως νόημα.

Ματαιωμένο το ωραίο της φόρεμα

κρέμεται πάντα

μέσα στη ντουλάπα.

4ος αι. μΧ. Πώς έβλεπαν τη γυναίκα οι κατά τους Χριστιανούς αιρετικοί Γνωστικοί

                     Αντιόχεια της Συρίας, αναπαράσταση

Στον κόσμο των ιδεών που ταξίδευα, η γυναίκα έπαιρνε πολλές μορφές.

Εγώ ως πρώην Βαλεντινιανός δεν είχα τίποτα εναντίον της. Το ίδιο και οι περισσότεροι γνωστικοί. Γι αυτούς η ερωτική ηδονή ήταν από ηθική άποψη κάτι αδιάφορο. Γενικά στους κύκλους των γνωστικών η γυναίκα ήταν ισότιμη με τον άνδρα, μπορούσε να γίνει διδασκάλισσα, περιπλανώμενη ευαγγελίστρια, θεραπεύτρια. Σε άλλες πάλι γνωστικές ομάδες  εκείνη είχε την πρωτοκαθεδρία και βρισκόταν μέσα στο ιερό, την ώρα της θείας Ευχαριστίας, όπως έκαναν παραδείγματος χάριν οι Μαρκοσιανοί, ή γινόταν και η ίδια ιερέας, όπως συνέβαινε με τους Αρτοτυρίτες. Ακόμα και επίσκοπος μπορούσε να γίνει. Οι Πεπυζίτες  ή αλλιώς Μοντανιστές την είχαν στην κορυφή και οι γυναίκες τους ήταν προφήτισσες. Κάποιοι άλλοι, όπως οι Νικολαΐτες, απολάμβαναν τη γυναίκα χωρίς φραγμούς, γιατί πίστευαν ότι μέσα από την ερωτική πράξη μπορούσαν να πλησιάσουν το Θεό.

Χόρχε Λουίς Μπόρχες: από το "Αυτοβιογραφικό Δοκίμιο"

Παιδί στο σχολείο:

Δεν μου είναι καθόλου ευχάριστο να θυμάμαι τις πρώτες μου σχολικές ημέρες. Πρώτα απ’ όλα, δεν πήγα σχολείο, μέχρι που έγινα εννιά χρονών. Αυτό συνέβη, γιατί ο πατέρας μου ως αναρχικός δυσπιστούσε σε όλες τις κρατικές επιχειρήσεις. Όπως φόραγα γυαλιά, κολλάρο και γραβάτα του Ήτον, τράβηξα πολλές κοροϊδίες και κακοποιήσεις από τους συμμαθητές μου που οι περισσότεροί τους ήταν ερασιτέχνες τρομοκράτες.

 ----------------------------------------------

"Κλαίει ο Άνθρωπος"

Κλαίει ο Άνθρωπος

και ο Θεός κοιτάζει απαθής.

Επιτύμβιο Σκόρπου

Εγώ είμαι αυτός ο Σκόρπος,

η δόξα του πολυθόρυβου Ιπποδρόμου

που με χειροκροτούσες, Ρώμη,

εγώ η σύντομη αγάπη σου.

Στα εικοσιεφτά μου χρόνια

με άρπαξε η Λάχεσις η φθονερή,

γιατί, όταν τις νίκες μου μετρούσε,

φαντάστηκε πως ήμουν γέρος.

Ille ego sum Scorpus, clamosi gloria Circi,

plausus, Roma, tui deliciaeque breves,

invida quem Lachesis raptum trieteride nona,

dum numerat palmas, credidit esse senem.

Martialis, X.53

Η μετάφραση στα ελληνικά είναι δική μου.

Ποιος φταίει;

Κατ’ αρχάς θυμώνω με τους Κινέζους που κάθε τόσο μάς στέλνουν και μια επιδημία, μια γρίπη, έναν ιό και κάνουν άνω κάτω τον κόσμον όλο.

Δεν ξέρω, αν η πείνα ανάγκασε τους παππούδες τους να καταφεύγουν σε τροφές επικίνδυνες και μετά αυτές οι τροφές μπήκαν στο διαιτολόγιό τους και τις τρώνε τώρα κανονικά. Αν ρίξει κανείς μια ματιά στις αγορές τροφίμων τους, θα αηδιάσει και θα τρομάξει κι ακόμα θα νιώσει θλίψη για τα ζωντανά που κρατούν εκεί έτοιμα για σφαγή, όταν το ζητήσει ο πελάτης. 

Η Ιστορία δεν μπορεί να μας διδάξει

Είναι γνωστό ότι η Ιστορία τελικά δεν μας διδάσκει τίποτε.

Η ανθρωπότητα έχει περάσει πολλές φορές τις ίδιες λαχτάρες, τις ίδιες συμφορές, όμως μυαλό δεν βάζει.

Ο λόγος είναι απλός: κάθε γενιά και καθένας από μας ξεχωριστά ζει τη ζωή για πρώτη φορά.

Οι εμπειρίες μπορεί να καταγράφονται στα βιβλία, όμως εκεί μεταβάλλονται σε απλή γνώση του παρελθόντος.

Ζούμε μόνο μια φορά και ό,τι μας συμβαίνει στη μοναδική ζωή μας είναι μοναδικό. Άσχετα αν έχει συμβεί αμέτρητες φορές στο παρελθόν. Αυτό δεν αποτελεί εμπειρία αλλά μόνο γνώση καταγεγραμμένη. Αν δεν γίνει όμως εμπειρία, αν είναι μόνο γνώση από τα βιβλία, δεν βοηθά και πολύ.

Γι’ αυτό η Ιστορία δεν μας διδάσκει. Απλώς μας μορφώνει.

Κορονοϊός: το κακό σενάριο

Όχι πως αυτό θα γίνει οπωσδήποτε πραγματικότητα, αλλά ας παίξουμε λίγο με τους φόβους και τους τρόμους μας, ώστε, όταν επιστρέψουμε στην κανονικότητα, να είμαστε χαλαροί – όσο είναι δυνατό αυτό.

Το κακό σενάριο λέει λοιπόν τα εξής:

"Νύχτα πανδημίας"

Ησυχία απόλυτη,

νιώθεις ότι έξω οι δρόμοι είναι άδειοι,

φυσά ένας αέρας πότε πότε,

νύχτα,

οι άνθρωποι στις φωλιές τους,

επικοινωνούν σιωπηλά με τα πληκτρολόγια,

μεσάνυχτα,

η πόλη ξαγρυπνά βουβή.

"Μια περιπέτεια είναι, λένε, η ζωή"

Μια περιπέτεια είναι, λένε, η ζωή.

Αυτό να το δεχτώ, εντάξει.

Ήρθα λοιπόν εδώ την περιπέτεια να ζήσω.

Θέλω δεν θέλω, θα τη ζήσω.

Με τα θηρία να παλέψω

και να’ βγω νικητής,

να πιω γλυκό κρασί

και να μεθύσω,

να ερωτευτώ,

να μη μ’ ερωτευτούν

-κι αντίστροφα εννοείται –

όλα τα συναισθήματα να ζήσω,

επιτυχίες,

απορρίψεις

και ανατροπές.

Από κοντά ωστόσο τα θηρία

και κάθε τόσο

μια αναμέτρηση μαζί τους.

Και πάλι νικητής.

Μέρα καμιά με άλλη να μη μοιάζει,

ακόμα και η ανία

να είναι διαφορετική,

αν έξω είναι βράδυ ή πρωί.

Μια περιπέτεια λοιπόν,

το δέχομαι.

Στο τέλος βέβαια

τα θηρία θα νικήσουν,

μα ως τότε

πολλά γενναία πράγματα

θα έχω κατορθώσει,

πολλές ντροπές θα έχω κρύψει,

πολλές ανατροπές θα έχω ζήσει.

Μια περιπέτεια προβλεπόμενη

είναι αυτή η ζωή

και  μόνη έκπληξη

ο θάνατος

που αγνοούμε πότε θα έρθει,

με ποια μορφή,

αν είναι σαν σπαθί

που ακαριαία αποκεφαλίζει

ή σαν το δηλητήριο

που χύνεται αργά

μέσα στο αίμα μας,

αν είμαστε μονάχοι

ή με παρέα

και – κυρίως αυτό, αυτό κυρίως-

 αν έρθει βιαστικός

στη μέση κόβοντας την περιπέτειά μας

ή καθυστερημένος,

όταν πια κάθε περιπέτεια

θα μας είναι βαρετή.

Πάντα η έκπληξη στο τέλος,

ένα δωράκι της ζωής

που το φυλάει με περισσή ευχαρίστηση

καλά κρυμμένο από μας.

"Η ώρα πέρασε"

Ν’ ανοίξω; μου λέει το μπουμπούκι,

ν’ ανθίσω; Ήρθε η ώρα;

Η ώρα πέρασε, του λέω.

Τόσο καιρό που εσύ ονειρευόσουν,

διαβαίνανε τα χρόνια

 από μπροστά σου,

εσύ ονειρευόσουν

μιαν άνοιξη δοξαστική

και να’ σαι δροσερό λουλούδι

ντυμένο στα χρωματιστά σου πέταλα,

χάρμα των οφθαλμών

και αντικείμενο ωραίων ερώτων,

αλλά τα χρόνια σου

περνούσαν παγωμένα και άκαμπτα

κι εσύ υπομονετικά περίμενες

να έρθει η στιγμή της άνοιξής σου.

Τώρα είναι πια αργά.

Να μην ανθίσεις.