Περί παίδων αγωγής

Είναι πολύ παρήγορο αυτό που  συμβαίνει στις μέρες μας, να  εκδηλώνεται δηλαδή μια ιδιαίτερη ευαισθησία προς όλους εκείνους που δεν έχουν τη φυσική ή την πνευματική επάρκεια για να αγωνιστούν μόνοι τους μέσα σ’ αυτό τον ανταγωνιστικό κόσμο που ζούμε. Οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, οι άρρωστοι, τα παιδιά, τα ζώα έχουν γίνει το αντικείμενο της ευαισθησίας μας και διάφορες οργανώσεις  προσπαθούν να κάνουν τη ζωή των αδύναμων λιγότερο δύσκολη κινητοποιώντας κρατικούς φορείς και πιέζοντας για τη θέσπιση νόμων που θα τους προστατεύουν από την αυθαιρεσία των συνανθρώπων μας.

Ειδικά για το παιδί όλος ο κόσμος πια γνωρίζει ότι όχι μόνο η κακοποίηση αλλά και μια απλώς ακατάλληλη αγωγή είναι βέβαιο ότι θα το μεταμορφώσει σε προβληματικό ενήλικο που με τη σειρά του θα μεγαλώσει προβληματικά παιδιά και έτσι θα προχωρεί το πράγμα, χωρίς κανείς να μπορεί να προβλέψει πότε η αλυσίδα θα κοπεί.

Δεν παραβλέπουμε το γεγονός ότι σε γενικές γραμμές πάντα οι άνθρωποι φρόντιζαν τη νέα γενιά και ήθελαν το καλό της. Πρέπει ωστόσο να μην ξεχνάμε ότι στο παρελθόν ο τρόπος που πίστευαν ότι έπρεπε να μεγαλώνει ένα παιδί ήταν τελείως διαφορετικός από αυτόν που πιστεύουμε σήμερα.

«Μόνο τα κόκαλα γερά, δάσκαλε», είχε πει ο πατέρας του Πατούχα στο δάσκαλο, όταν πήγε το γιο του στο σχολείο, όπως μας το απαθανάτισε ο Κονδυλάκης στο ομώνυμο αφήγημά του. Το οποίο σήμαινε ότι ο δάσκαλος μπορούσε να δέρνει τους μαθητές του όσο ήθελε, όποτε ήθελε και για όποιο λόγο ήθελε, αρκεί να μην τους έσπαγε κανένα κόκαλο που θα χρειαζόταν μετά γιατρό και θα ήταν τέλος πάντων μια πρόσθετη φασαρία.

Το ξύλο –που είχε βγει από τον παράδεισο – έλυνε εύκολα και γρήγορα τα τυχόν ανακύπτοντα προβλήματα συμπεριφοράς του παιδιού και το έκανε υπάκουο, συνεργάσιμο και με το ανάλογο σέβας προς τους μεγαλύτερους.

Εφόσον λοιπόν αυτή ήταν η πάγια αρχή με την οποία μεγάλωναν τα παιδιά εδώ και χιλιάδες χρόνια, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα και με βάση τις δικές μας αρχές περί παίδων αγωγής ότι η παιδική κακοποίηση ήταν ένα αναμφισβήτητο, παγιωμένο, κοινωνικά αποδεκτό γεγονός,  το οποίο διατρέχει σύμπασα την ανθρώπινη ιστορία από τα ασαφή της βάθη μέχρι σχεδόν χθες. Δεν είναι επομένως παράξενο που η ανθρωπότητα υπέφερε και υποφέρει από ένα σωρό σύνδρομα, διαταραχές, νευρώσεις, φοβίες, ανασφάλειες και επιθετικές συμπεριφορές.

Το παράξενο είναι ότι και η νεότερη γενιά που υποτίθεται ότι μεγάλωσε με περισσή προσοχή για να αποφευχθούν τυχόν ψυχικά τραύματα, βλέπουμε να είναι μια γενιά προβληματική, ανασφαλής, άβουλη και κολλημένη στην οικογένεια, μια γενιά που δυσκολεύεται να ενηλικιωθεί. Η υπερβολική προστασία, το διαρκές, επίμονο, σχεδόν υστερικό  ενδιαφέρον των ενηλίκων μεταμορφώνει τελικά το παιδί σε ένα μικρό τύραννο που όμως δεν μπορεί να απογαλακτισθεί, να νιώσει αυτόνομη προσωπικότητα και να ανοιχθεί στον κόσμο στηριγμένο στις δικές του μόνο δυνάμεις. Επομένως μπορούμε με βεβαιότητα να υποθέσουμε ότι η ανθρωπότητα θα συνεχίσει να υποφέρει από διάφορα σύνδρομα, διαταραχές, νευρώσεις και φοβίες που θα οφείλονται τώρα στην υπερβολική αγωνία των γονιών να μεγαλώσουν σωστά τα παιδιά τους.

Ίσως ένα μερίδιο ευθύνης να έχει και η σύγχρονη μητέρα που στην προσπάθειά της να μεγαλώσει το παιδί της με τον καλύτερο δυνατό τρόπο φτάνει στην υπερβολή. Έχει υποκαταστήσει το μητρικό της ένστικτο με ένα πλήθος συμβουλών και πληροφοριών που έχει αποστηθίσει από τα αμέτρητα ειδικά βιβλία ψυχολόγων, ψυχιάτρων και παιδαγωγών και έχει μεταμορφωθεί σε μια κινούμενη εγκυκλοπαίδεια με προκατασκευασμένες αντιδράσεις μπροστά σε κάθε ανακύπτον πρόβλημα. Αυτό που εισπράττει τελικά το παιδί είναι μια ακατανόητη υπερπροστασία (και υστερία θα πρόσθετα), αντί της φυσικής και αυθόρμητης μητρικής αγάπης.

Δεν υπάρχει λοιπόν λύση στο θέμα αυτό;

Δεν ξέρω, αν θα μπορούσε να μας διδάξει κάτι η γάτα που μεγαλώνει τα μικρά της με τη φυσική, ενστικτώδη αγάπη της. Τα φροντίζει, τα ταΐζει, τα παίζει, τα γλείφει τρυφερά με τη γλώσσα της. Τα παρακολουθεί, όταν παίζουν μεταξύ τους και, όταν δει ότι τα μικρά το παρακάνουν, τους δίνει με το πόδι της μια ελαφριά ξανάστροφη. Τα μικρά επανέρχονται αμέσως στην τάξη. Ούτε βγάζει τα νύχια της ούτε τα δαγκώνει ούτε τους γρυλίζει απειλητικά. Αλλά ούτε και αδιαφορεί, επειδή στο γατίσιο μυαλό της δεν υπάρχει η σκέψη «παιδιά είναι, δεν πειράζει».

Μια ελαφριά ξανάστροφη με το βελούδινο ποδαράκι της που ισοδυναμεί ας πούμε με ένα «ως εδώ, δεν επιτρέπω άλλες αταξίες». Αν είχε φωνή, κάτι τέτοιο θα έλεγε. Εμείς που έχουμε φωνή, γιατί δεν μπορούμε να το πούμε;

Στις φωτογραφίες: απλά μαθήματα ανατροφής μιας μητέρας αρκούδας προς το αρκουδάκι της.

http://www.mediagate.gr/Internet/item/17568-Mama-malonei-to-arkoydaki-tis-kai-sti-syneheia-to-agkaliazei-%28pics%29

Το άρθρο δημοσιεύεται στην Ελεύθερη Ζώνη: 
http://www.elzoni.gr/html/ent/435/ent.22435.asp