Απλές συμβουλές προς ελληνίδα μητέρα

Πάντα είχα την απορία, γιατί τα παιδάκια μας στην Ελλάδα είναι τόσο άταχτα, θορυβώδη, γκρινιάρικα, απαιτητικά και γενικώς κακότροπα σε αντίθεση με τα παιδιά των άλλων Ευρωπαίων που τα βλέπουμε να είναι ήσυχα, καλόβολα, ευγενικά και προ παντός αθόρυβα. Σχεδόν είχα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι εδώ ασφαλώς πρόκειται για γονίδια, ότι δηλαδή η ράτσα μας μεταξύ των άλλων αρετών και ελαττωμάτων που διαθέτει έχει και το γονίδιο της φασαρίας και της κακοτροπιάς.

Είχα όμως κάνει λάθος. Δεν πρόκειται εδώ για γονίδια αλλά για τον τρόπο που ανατρέφουμε εμείς τους βλαστούς μας και στα λάθη που κάνουμε στην προσπάθειά μας να είμαστε καλοί γονείς.

Η Πάμελα Ντράκερμαν, μια βρετανίδα  που ζει στο Παρίσι, κατέγραψε σε ένα βιβλίο τις παρατηρήσεις της, όταν είδε πώς ανατρέφουν οι Γαλλίδες τα παιδιά τους. Το βιβλίο έχει τον τίτλο «Γιατί τα Γαλλάκια δεν πετάνε κάτω το φαγητό τους».

Πώς μεγαλώνει λοιπόν τα παιδιά της η γαλλίδα μητέρα, ώστε τα παιδιά αυτά να έχουν τρόπους και να μη θυμίζουν μικρά θηρία;

Ας δούμε μερικές τακτικές της:

Πρώτον, δεν τρέχει με το πρώτο κλάμα του μωρού στην κούνια του για να το σηκώσει και να το ταχταρίσει. Το μωρό θα κλάψει λίγο και μετά θα αποκοιμηθεί.

Δεύτερον, μαθαίνει στο παιδί της να τρώει όλα τα φαγητά, επειδή όλα έχουν την ιδιαίτερη διατροφική αξία τους. Αν το παιδί αρνηθεί να φάει ένα συγκεκριμένο φαγητό, η μητέρα του περιμένει μερικές μέρες και του το ξανασερβίρει. Δεν χρειάζεται να το φάει όλο. Πρέπει όμως να το δοκιμάσει. Αποτέλεσμα: το παιδί μαθαίνει να τρώει όλες τις τροφές. Ελάχιστα Γαλλάκια είναι κακόφαγα.

Τρίτον, οι γονείς έχουν προσωπική ζωή και φροντίζουν να το ξεκαθαρίσουν αυτό στο παιδί τους. Το βράδυ, μετά από μια συγκεκριμένη ώρα, το παιδί θα πάει στο δωμάτιό του να κοιμηθεί. Αν είναι μεγαλύτερο, μπορεί να ασχοληθεί με τα δικά του, αλλά πάντα στο δωμάτιό του. Οι γονείς θα μείνουν μόνοι και θα χαλαρώσουν από την ένταση της ημέρας.

Τέταρτον, η μητέρα δεν υποχωρεί στα πείσματα του παιδιού. Όταν του λέει «όχι», εννοεί όχι, δεν εννοεί «θα δούμε, ίσως αργότερα». Αν πχ  ο πιτσιρικάς ξαπλώσει φαρδύς πλατύς στο πάτωμα του σουπερμάρκετ απαιτώντας από τη μητέρα του να του πάρει ένα συγκεκριμένο παιχνίδι, αυτή συνεχίζει ατάραχη τα ψώνια της αφήνοντάς τον να κάνει τα σκέρτσα του. Πολύ σύντομα ο μικρός θα τα μαζέψει και θα τρέξει από πίσω της. Και φυσικά δεν θα το ξανακάνει.

Πέμπτον, μαθαίνει στο παιδί της να παίζει χωρίς τη δική της μεσολάβηση. Στο πάρκο κρατά ένα βιβλίο και διαβάζει, ενώ το παιδί παίζει με άλλα παιδιά ή ανακαλύπτει τον κόσμο κυνηγώντας μια πεταλούδα ή φτιάχνοντας κάτι με τα χεράκια του. Δεν κουβαλά μαζί της όλα τα παιχνίδια του για να παίξουν οι δυο τους.

Έκτον, μαθαίνει στο παιδί να περιμένει και σχεδόν ποτέ δεν ανταποκρίνεται αμέσως σε ό,τι της ζητήσει.

Έβδομον, το μαθαίνει να είναι ευγενικό, να λέει «ευχαριστώ», «παρακαλώ» και να χαιρετά τους άλλους. Ένα παιδί χωρίς τρόπους θεωρείται άξεστο.

Με άλλα λόγια το παιδί μαθαίνει ότι έχει μια μητέρα που το φροντίζει και το αγαπά, αλλά δεν είναι η δούλα του. Μαθαίνει ότι κάποια πράγματα θα γίνουν οπωσδήποτε είτε του αρέσουν είτε όχι και δεν έχει νόημα να κάνει πείσματα. Μαθαίνει από νωρίς να είναι αυτόνομο και να μην κρέμεται από την ποδιά της μητέρας του. Μαθαίνει ότι και οι άλλοι έχουν προσωπική ζωή και πρέπει να τη σέβεται.

Συχνά βλέποντας ξένες ταινίες, αμερικάνικες ή ευρωπαϊκές, μου κάνει εντύπωση πόσο υπάκουα δείχνουν να είναι τα παιδιά σε αντίθεση με τις δικές μας ταινίες όπου τα βλέπουμε να παριστάνονται αυθάδικα και κακότροπα. Και στις δύο περιπτώσεις οι ταινίες αντανακλούν μια πραγματικότητα και αυτό μου φέρνει στο νου μελαγχολικές σκέψεις.

Γενικά αισθάνομαι απώθηση απέναντι σε εφήβους ή νεαρούς που είναι αγενείς και μεταξύ τους και προς τους μεγαλύτερούς τους. Τα νεαρά αυτά άτομα δεν έγιναν ξαφνικά κακότροπα. Πρέπει και ως παιδιά να ήταν κακότροπα και αυτό δεν οφείλεται στο θυμικό τους ή στα γονίδιά τους, αλλά στην ανατροφή που πήραν στο σπίτι τους.

Με άλλα λόγια την ευθύνη την έχουν οι γονείς που όχι μόνο δεν σκέφτονται να διδάξουν στα παιδιά τους τρόπους καλής συμπεριφοράς, αλλά καμαρώνουν κιόλας, όταν τα βλέπουν να μιλούν με αγένεια προς τους άλλους θεωρώντας το αυτό  δείγμα παρρησίας και ευφυΐας.

Θυμάμαι κάποτε σε μια τάξη ένα συμπαθέστατο κορίτσι που σε κάποια παρατήρησή μου αντέδρασε λέγοντας: «ε, καλά τώρα, κυρία!» Αυτή η απάντηση – που δεν ήταν βεβαίως αγενής – σήμαινε ότι δεν άξιζε τον κόπο να ασχοληθώ με το ατόπημά της, ότι δεν ήταν και τίποτα σπουδαίο. «Τι είπες;» τη ρώτησα. «Ε, καλά τώρα...» ξαναείπε η μικρή. «Τι είπες;» ξαναρώτησα δυναμώνοντας τη φωνή μου. Η μικρή έμεινε για λίγο σκεφτική και μετά είπε: «Συγγνώμη».  «Ναι», είπα, «αυτή είναι η σωστή απάντηση». Και το επεισόδιο έληξε σε αυτό το σημείο.

Τόσο απλά δίνονται τα μαθήματα καλής συμπεριφοράς. Αλλά πρώτα πρέπει να ξέρουμε κι εμείς τι είναι η καλή συμπεριφορά.