Άνθρωποι χρήσιμοι στην κοινωνία

 

 

 

Θυμάστε παλιά που γονείς και δάσκαλοι μάς έλεγαν να είμαστε καλά παιδιά, ώστε, όταν μεγαλώσουμε, να γίνουμε χρήσιμοι άνθρωποι στην κοινωνία;

 

Δεν ξέρω, αν ακόμα το λένε στα παιδιά αυτό κάποιοι μεγάλοι, εγώ πάντως τη φράση την είχα μεν ξεχάσει εδώ και πολλά χρόνια, δεν έχω ξεχάσει όμως και το νόημά της. Κατά καιρούς ελέγχω τον εαυτό μου, αν έκανα κάτι θετικό στη ζωή μου, αν υπήρξα ένα θετικό στοιχείο στην κοινωνία ή αν υπήρξα βάρος της γης.

 

Martialis, V.82 Το δείπνο του φτωχού

 

 

Τοράνιε, αν δυσανασχετείς

με το λιτό σου δείπνο σπίτι σου,

μπορείς μαζί μου να λιμοκτονήσεις.

 

Αν συνηθίζεις τα ορεκτικά,

δεν θα σου λείψουν τα φτηνά

μαρούλια της Καππαδοκίας,

τα δύσπεπτα τα πράσα

και τα αυγά στα δυο κομμένα

που κρύβουν παλαμίδα μέσα τους.

Πράσινο λάχανο που μόλις εγκατέλειψε

τον παγερό μου κήπο

θα σου σερβιριστεί

μέσα σε μια πιατέλα μαύρη

και πρέπει να το πιάσεις

με ζεματισμένα δάχτυλα,

ένα λουκάνικο βαρύ

σε άσπρο πολτό επάνω

και φάβα κίτρινη

με ένα κοκκινωπό λαρδί.

 

Κι αν θέλεις πιάτο δεύτερο με λιχουδιές,

σταφύλια μαραμένα θα σου προσφερθούν

κι αχλάδια της Συρίας, όπως τα λένε,

και κάστανα ψημένα σε χαμηλό ατμό

που η καλλιεργημένη Νάπολη καλλιεργεί.

Εσύ καλό κρασί θα φτιάξεις για να πιούμε.

 

Μετά από όλα αυτά,

αν δυνατή λιγούρα σού προκαλέσει ο Βάκχος,

όπως το συνηθίζει με τους πεινασμένους,

θα σου έρθουν ως επικουρία

ωραίες ελιές που μόλις μάζεψαν

από την Πικεντία

και καυτά ρεβίθια και λούπινα ζεστά.

 

Λιτό είναι το μικρό μου δείπνο

-ποιος να το αρνηθεί μπορεί;

Όμως ούτε θα πεις κάτι υποκριτικό ούτε θα ακούσεις

και χαλαρός θα ξαπλωθείς στο ανάκλιντρο.

Από ογκώδες και χοντρό βιβλίο

δεν πρόκειται ο οικοδεσπότης

να διαβάσει τίποτε

ούτε κορίτσια από τις χυδαίες Γάδεις

θα σείουν ξαναμμένα χωρίς τέλος

τα λάγνα τους γοφιά

με κούνημα δασκαλεμένο,

αλλά κάτι όχι βαρετό κι επίσημο

θα τραγουδήσει του μικρού μας Κόδυλου

ο αυλός.

 

Αυτό είναι το μικρό μου δείπνο.

Η θέση σου μετά την Κλαυδία θα είναι.

Ποια θέλεις να είναι

στην προηγούμενη θέση από μένα;

 

 

«προπίνειν»: Ο Μαρτιάλης χρησιμοποιεί την ελληνική λέξη.

Βάκχος: Εννοεί το κρασί.

Μετάφραση: Καίτη Βασιλάκου.

 

 

Si tristi domicenio laboras,

Torani, potes esurire mecum.

Non deerunt tibi, si soles προπίνειν,

viles Cappadocae gravesque porri,

divisis cybium latebit ovis.

Ponetur digitis tenendus ustis

nigra coliculus virens patella

algentem modo qui reliquit hortum

et pultem niveam premens botellus,

et pallens faba cum rubente lardo.

Mensae munera si voles secundae,

marcentes tibi porrigentur uvae

et nomen pira quae ferunt Syrorum

et quas docta Neapolis creavit,

lento castaneae vapore tostae:

Vinum tu facies bonum bibendo.

Post haec omnia forte si movebit

Bacchus quam solet esuritionem,

succurrent tibi nobiles olivae,

Piceni modo quas tulere rami,

et fervens cicer et tepens lupinus.

Parva est cenula – quis potest negare? –

sed finges nihil audiesve fictum

et voltu placidus tuo recumbes;

nec crassum dominus leget volume,

nec de Gadibus inprobis puellae

vibrabunt sine fine prurientes

lascivos docili tremore lumbos;

sed quod non grave sit nec infacetum,

parvi tibia Condyli sonabit.

Haec est cenula. Claudiam sequeris.

Quam nobis cupis esse tu priorem?

 

 

"Σκοτεινοί Έρωτες": κριτική Γιώργου Πρέκα.

 

            «Διότι εκεί όπου βρίσκεσαι, εκεί είναι ο κόσμος, κι απ’ όπου λείπεις, ερημιά».

 Σαίξπηρ, Ερρίκος ο ΣΤ.

 

Στο καινούργιο της βιβλίο Σκοτεινοί Έρωτες με τον υπότιτλο Γιόα – Κέβιν, δύο νουβέλες των εκδόσεων Τύρφη, η Καίτη Βασιλάκου ξεγυμνώνει την τυραννική, μα σαγηνευτική δύναμη του ερωτικού πάθους. Αυτό δεν είναι το πρώτο βιβλίο της Βασιλάκου που άπτεται τέτοιας θεματολογίας (βλ. «Προγονική Εντολή», εκδ. Γαβριηλίδης), αλλά είναι το πρώτο που βουτάει μέσα της και φέρνει στην επιφάνεια τις πιο σκοτεινές εκδοχές της. Η συγγραφέας μέσα από τον νευρώδη λόγο της αμφισβητεί με μαεστρία στερεότυπα και σκέψεις που συχνά συνοδεύουν την έννοια του έρωτα, όπως πού ξεκινά και τελειώνει το «ηθικό», τι θεωρείται «φυσιολογικό» και τι όχι. Παρόλο που και οι δύο νουβέλες φέρουν ανδρικά ονόματα (Γιόα, Κέβιν), αμφότερες εξιστορούνται από γυναίκες· μία μέσης ηλικίας (Κάτια) και μία που είναι μόλις δέκα εφτά χρονών (Κέητ).

 

"Αρνείται τον έρωτα Μελισσιάς..."

 

 

 

 

Αρνείται η Μελισσιάς πως είναι ερωτευμένη,

αλλά το σώμα της φωνάζει ότι δέχτηκε

ολόκληρη φαρέτρα από βέλη.

Μιλάει ασυντόνιστα

και ασυντόνιστα ανασαίνει

και μελανά είναι τα βλέφαρά της γύρω γύρω.

Αλλά, Πόθοι εσείς,

στο όνομα της Αφροδίτης, της καλλιστέφανης μητέρας σας,

βάλτε φωτιά στην ανυπόταχτη,

μέχρι να ομολογήσει: «Καίγομαι!».

ἀρνεῖται τὸν ἔρωτα Μελισσιάς, ἀλλὰ τὸ σῶμα

κέκραγεν ὡς βελέων δεξάμενον φαρέτρην,

καὶ φάσις ἀστατέουσα καὶ ἄστατος ἄσθματος ὁρμή

καὶ κοῖλαι βλεφάρων ἰοτυπεῖς βάσιες.

ἀλλά, Πόθοι, πρὸς μητρὸς ἐυστεφάνου Κυθερείης,

φλέξατε τὴν ἀπιθῆ, μέχρις ἐρεῖ· «Φλέγομαι».

Ρουφίνος.

Έζησε γύρω στο 100 μΧ.

Μεταφορά στα νέα ελληνικά: Καίτη Βασιλάκου.

Πασιφάη

 

 

Την ηδονή που μου έδωσε ο Ταύρος,

άντρας κανείς δεν μπόρεσε να μου τη δώσει.

Το πλήρωσα βέβαια ακριβά

γεννώντας ένα τέρας.

 

Ακόμα με τον Ταύρο συνευρίσκομαι.

Όσο για τον Μινώταυρο,

τον έκρυψα σε ένα άσυλο.

Παιδί με ιδιαίτερες ανάγκες,

τους εξήγησα.

Γονείς, αυτοί οι άγνωστοι

 

 

Τώρα που μεγάλωσα, που παραμεγάλωσα, σκέφτομαι πως έχω μια εικόνα των γονιών μου πολύ ελλιπή, πως ξέρω λίγα πράγματα γι’ αυτούς και πως ποτέ, όσο ζούσαν, δεν πέρασε από τον νου μου να τους κάνω ερωτήσεις για τη δική τους ζωή, όταν ακόμα ήταν παιδιά, νέοι, ανύπαντροι αλλά και παντρεμένοι.

 

Ξέρω αρκετά γι’ αυτούς από τις δικές τους διηγήσεις, όταν είχαν διάθεση να μιλήσουν για το παρελθόν τους, όμως είναι και πολλά που αγνοώ. Αυτό σήμερα το θεωρώ πολύ σκληρό. Είναι σκληρό να έχεις μια κομματιασμένη εικόνα γι’ αυτούς που σε γέννησαν και σε μεγάλωσαν. Και είναι και μια αλλοιωμένη εικόνα, γιατί ό,τι είπαν, ήταν μόνο αυτό που ήθελαν να πουν και το είπαν με τον τρόπο που ήθελαν να το πουν.

 

Τώρα τελευταία έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι γονείς μου (οι γονείς μας) είναι οι μεγάλοι Άγνωστοι της ζωής μας. Είναι αυτοί που τους βλέπαμε με τα δικά μας παιδικά, εφηβικά, νεανικά μάτια, φιλτραρισμένους μέσα από τις δικές μας αντιλήψεις και εμπειρίες, δεμένους άρρηκτα με ιδιαίτερους, σφιχτούς δεσμούς μαζί μας και γι’ αυτό διαφορετικούς από ό,τι ήταν τελικά.

 

Είναι οι Γονείς μας, αυτοί οι Άγνωστοι.

Αυτό το σπίτι

 

 

Το σπίτι είναι ίδιο,

όπως το αφήσατε:

σαλόνι – που έγινε καθιστικό –

τραπεζαρία,

οι δυο κρεβατοκάμαρες,

μπάνιο, κουζίνα, χολ.

 

Χρειάστηκε ασφαλώς μια ανακαίνιση.

Άλλαξα και τα έπιπλα,

όχι όμως και τη διάταξή τους,

έτσι το σπίτι παραμένει το ίδιο.

 

Επίσης κράτησα πολλά

δικά σας μικροπράγματα,

σταχτοδοχεία, μπιμπελό,

ένα κομμό γεμάτο με εργόχειρα

που στόλιζαν τα τραπεζάκια κάποτε,

πολλές πλεχτές εσάρπες

-σου άρεσε να πλέκεις-

που ακόμα με ζεσταίνουν

τις κρύες νύχτες του χειμώνα,

σεντόνια και κουβέρτες,

όλα δικά σας,

μην τα πολυλογώ,

το σπίτι λίγο πολύ

είναι όπως το αφήσατε.

 

Ίσως αυτή είναι η αιτία

που η απουσία σας

δεν είναι απουσία,

που είστε εδώ παρόντες

πανταχού,

που συνεχίζω με τον ίδιο τρόπο

την πορεία μου

και πότε πότε

μαζί σας ανταλλάσσω

κάποιες κουβέντες

πικρές, γλυκές,

όπως συμβαίνει εξάλλου

σε όλα τα σπίτια.

 

Ευχαριστώ σας πάντως

που εξακολουθείτε να με φιλοξενείτε.

Λίγο δεν είναι

που το μεγάλο σπίτι σας

σε μένα το παραχωρήσατε

κι εγώ με σειρά μου

με σεβασμό το διατηρώ,

όπως μου το αφήσατε.

Κι έτσι η μοναξιά μου

δεν είναι μοναξιά,

είστε πάντα εδώ

και με κοιτάτε απ’ τις φωτογραφίες.

 

Υπήρξα καλή κόρη;

σας ρωτώ καμιά φορά,

αλλά οι απαντήσεις σας

είναι αντιφατικές,

άλλοτε φιλικές,

άλλοτε επιθετικές

και με μπερδεύουν.

(Να μην ξεχνάτε όμως

ότι δεν αυτοκτόνησα

τότε που έπρεπε

κι έτσι σας γλίτωσα

από μεγάλη θλίψη.

Θέλω να το θυμάστε αυτό).

 

Πάντως η ουσία είναι ότι

αυτό το σπίτι

πάντα το ίδιο είναι

κι εσείς πάντα οι ίδιοι,

ίδια κι εγώ.

Θα ήθελα να είχα μια τέτοια κόρη

 

 

                            Θεοδώρα Δούρου

 

Θεοδώρα Δούρου. Πιλότος σε μαχητικό σκάφος της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας. Πετά solo. Συμμετέχει σε νυχτερινές πτήσεις επιτήρησης του εθνικού μας εναέριου χώρου. Είναι 28 χρονών.

 

Χρυσάνθη Νικολοπούλου, υποσμηναγός των F-16. 26 χρονών.

 

Αχιλλεία Γεωργακίλα. Εντυπωσίασε τους συμμάχους και κυρίως του Αμερικανούς πετώντας με ένα Phantom-4 σε άσκηση του «Ηνίοχου» που διεξήχθη στο FIR Αθηνών.

 

Ιωάννα Χρυσαυγή. Υποσμηναγός. Η πρώτη Ελληνίδα πιλότος σε Phantom. Σήμερα είναι εκπαιδεύτρια πιλότων.

 

Αγαύη Κουσουράκη. Η πρώτη γυναίκα πιλότος στα Super Puma.

 

https://www.tovima.gr/2021/12/11/opinions/oi-ellinides-yposminagoi-ton-mirage-kai-ton-f-16/

 

 

Θέλουμε ισότητα; Θέλουμε να μας αντιμετωπίζουν με σεβασμό οι άντρες και όχι με θυμηδία; Θέλουμε να τους κλείσουμε το στόμα;

 

Ας κλείσουμε πρώτα το δικό μας και ας πάρουμε θέση δίπλα τους στα δύσκολα. Ας τους αποδείξουμε ότι έχουμε ικανότητες και δυνατότητες ίδιες με τις δικές τους.

 

Δεν κοντράρουμε τους άντρες. Οι άντρες δεν είναι εχθροί μας. Είναι κι αυτοί θύματα μιας απολιθωμένης κοινωνίας που πρέπει να πάει στην άκρη.

 

Ας κάνουμε λιγότερες – άχρηστες – διαδηλώσεις και κάθε μια από μας ας αποδείξει την αξία της επιλέγοντας να ζήσει ανεξάρτητη, αυτόνομη, ισότιμη με το άλλο φύλο. Δεν είναι δύσκολο.

 

Οι παλιότερες γενιές είναι έτσι κι αλλιώς χαμένες από χέρι. Δεν μπορούν να αλλάξουν νοοτροπία.

 

Να αλλάξετε εσείς οι νεότερες.

 

 

Των ψυχών

 

Τα κοιμητήρια

στους ζωντανούς ανήκουν

με τα ωραία μάρμαρά τους

και τα πολύχρωμα λουλούδια τους,

τα αναμμένα καντηλάκια

και τις φωτογραφίες των νεκρών,

έτος γεννήσεως και θανάτου

και κάποτε δυο λόγια

τρυφερά και πένθιμα.

 

Στους ζωντανούς ανήκουν

όλα αυτά

και στην προσωρινή ζωή τους,

ενώ εκείνη,

η άλλη διάσταση,

τεράστια απλώνεται τριγύρω,

μια μαύρη αόρατη τρύπα αδηφάγα

που καταπίνει

κάθε αναπνοή.

Το μέγα Τίποτα

 

Εσύ,

το μέγα Τίποτα,

που με μανία εξαπλώνεσαι

και μετασχηματίζεις το μηδέν

σε ένα ακόμα πιο μεγάλο Τίποτα,

εσύ, ψυχρό και αδιάφορο,

Τίποτα αναίσθητο

που δεν ακούς τις μελωδίες μας,

δεήσεις δεν ακούς,

ύμνους, θρήνους, αρμονίες, συμφωνίες

δεν καταλαβαίνεις,

εσύ, το Μέγα Τίποτα

που μας συντρίβεις,

το αρχαίο, το αιώνιο Τίποτα,

να ξέρεις

πόσο σε μισούμε οι άνθρωποι

που δεν μπορείς να κλάψεις,

όταν εμείς τραγουδούμε.

"Σκοτεινοί Έρωτες": κριτική του Δημ. Βαρβαρήγου στο λογοτεχνικό περιοδικό "Περί Ου"

 

Κριτική του Δημήτρη Βαρβαρήγου για το βιβλίο μου «Σκοτεινοί Έρωτες», Γιόα-Κέβιν, κατά την παρουσίαση στις 27 Μαΐου. Την κριτική του φιλοξενεί το ηλεκτρονικό λογοτεχνικό περιοδικό «Περί Ου». Πολλές ευχαριστίες.

 

 

"Σκοτεινοί έρωτες, ένα πολύ καλαίσθητο βιβλίο από τις εκδόσεις, Τύρφη. Δύο νουβέλες, άρτια αποδομένες που με κάνουν να πιστεύω ακόμα περισσότερο στη λογοτεχνική δυναμική της Βασιλάκου, καθώς σπάνια στις μέρες μας με όλο αυτό το συνονθύλευμα της γυναικείας ροζ λογοτεχνίας να βρίθει ανεξέλεγκτο, να βρεθεί ένα ωραίο τεκμηριωμένο κείμενο ερωτικής λογοτεχνίας που να μιλάει για τον έρωτα, αλλά σε καμία περίπτωση να μην είναι μία ακόμη ροζ σαπουνόπερα.