21/9/12

Σπασμένα, ωραία πόδια




Τι θα γινόταν αλήθεια, αν ξαφνικά οι μονόφθαλμες γυναίκες εθεωρούντο πιο ελκυστικές από αυτές που έχουν και τα δυο τους μάτια; Θα έβγαζαν άραγε οι γυναίκες το ένα μάτι τους ή θα το έκαναν αυτό οι γονείς τους, όταν εκείνες θα ήταν ακόμη μωρά;
Τι θα γινόταν, αν οι γυναίκες χωρίς αυτιά ασκούσαν ιδιαίτερη γοητεία στους άνδρες; Θα έκοβαν τα αυτιά τους ή θα τους τα έκοβαν οι γονείς τους λίγο μετά τη γέννησή τους;
Αν το γυναικείο χέρι χωρίς αντίχειρα εθεωρείτο πιο κομψό από το χέρι με αντίχειρα, θα υπήρχαν άραγε ειδικά κέντρα ομορφιάς, όπου ειδικευμένοι γιατροί θα  αφαιρούσαν τον αντίχειρα εύκολα και ανώδυνα;
Αν μια γυναίκα κουτσή κρινόταν πιο όμορφη από μια γυναίκα που έχει γερά και τα δυο της πόδια, θα υπήρχαν ειδικοί επαγγελματίες που θα  έσπαγαν τα πόδια των γυναικών σε νεαρή ηλικία και θα φρόντιζαν να μη δέσουν ποτέ καλά τα κόκαλά τους;
Αν όλα αυτά σας θυμίζουν ιστορίες τρόμου και επιστημονικής φαντασίας, κάνετε λάθος. Από τις τέσσερις παραπάνω περιπτώσεις η μία, η τελευταία, είναι βεβαιωμένα αληθινή. Για τις άλλες δεν ξέρω.

Μια γυναίκα κουτσή που περπατά με αβέβαιο τρόπο κινδυνεύοντας κάθε στιγμή να χάσει την ισορροπία της και να κουβαριαστεί στο πάτωμα είναι μια γυναίκα ελκυστική, αρέσει πολύ. Έχει μια χάρη αυτό το στρεβλό περπάτημα με τα μικρά βήματα, λικνίζεται πολύ φινετσάτα, πολύ ερεθιστικά το θηλυκό μπρος πίσω, έτσι καθώς προσπαθεί να στηριχτεί στις φτέρνες του, γιατί δάχτυλα δεν έχει, λυγίζει ελαφρά τα γόνατα και ταλαντεύεται, σαν κουκλίτσα είναι, σαν παιδάκι που κάνει τα πρώτα του βήματα.

Δυο δισεκατομμύρια γυναίκες περπάτησαν έτσι σαν κουκλίτσες στα χίλια χρόνια που κράτησε αυτό το ευγενές έθιμο στην Κίνα. Ξεκίνησε το 10ο αιώνα και έφτασε ως τις μέρες μας. Χρειάστηκε να επικρατήσουν οι κομμουνιστές του Μάο για να απαγορευθεί η στρέβλωση των κάτω άκρων των μικρών κοριτσιών στη χώρα αυτή.
Οι πρώτες που κουτσάθηκαν ήταν οι θυγατέρες των αριστοκρατικών οικογενειών. Οι άλλες, οι φτωχές, χρειάζονταν τα πόδια τους για να δουλέψουν. Αλλά οι κόρες των πλουσίων που μεγάλωναν για να κάθονται, ήταν οι πρώτες που πλήρωσαν με αυτόν τον τρόπο την εύνοια της τύχης να γεννηθούν σε πλουσιόσπιτα. Αργότερα το έθιμο επεκτάθηκε και στις κατώτερες τάξεις, γιατί ένα κουτσό φτωχοκόριτσο είχε εξασφαλισμένη καριέρα στα πορνεία. Το 19ο αιώνα το 40-50% των γυναικών στην Κίνα ήταν τεχνητά κουτσές. Το ποσοστό για την ανώτερη τάξη άγγιζε σχεδόν το 100%.

Οι κουτσές φορούσαν κομψά παντοφλάκια μεταξωτά με ωραία κεντήματα που αναδείκνυαν την πολυτέλεια της χωλότητάς τους. Μέσα σε αυτά τα φανταχτερά παντοφλάκια τα παραμορφωμένα πόδια έζεχναν γεμάτα μολύνσεις, μια και η καθαριότητα είναι δύσκολη υπόθεση, όταν τα νύχια σου είναι βυθισμένα μέσα στη σάρκα σου.
Η διαδικασία της καταστροφής των ποδιών γινόταν, όταν το κοριτσάκι ήταν από δύο ως πέντε ετών, όταν ακόμα η καμάρα του ποδιού του δεν είχε αναπτυχθεί πλήρως. Πρώτα έκοβαν τα νύχια του πολύ βαθιά για να αποφύγουν τυχόν μολύνσεις ( που όμως δεν απέφευγαν τελικά) και  μετά έβαζαν τα ποδαράκια του σε μια λεκάνη με ζεστό νερό που περιείχε διάφορα βότανα και αίμα ζώων και τα άφηναν εκεί να μουλιάσουν. Κατόπιν δίπλωναν τα δάχτυλα και τα πίεζαν με μεγάλη δύναμη πάνω στο πέλμα, μέχρι να σπάσουν. Το πόδι ερχόταν σε ευθεία γραμμή με τη γάμπα και η καμάρα έσπαγε με δύναμη.

Μετά την καταστροφή τύλιγαν πολύ σφιχτά τα πόδια με υφασμάτινες ταινίες, ώστε να ακινητοποιηθούν και να μη μπορούν να αναπτυχθούν άλλο. Οι ταινίες λύνονταν μια φορά την ημέρα για να κυκλοφορήσει λίγο αίμα στα κατεστραμμένα πόδια. Στα φτωχόσπιτα όμως λύνονταν πιο αραιά, μια φορά την εβδομάδα, με αποτέλεσμα να προκαλείται συχνά γάγγραινα και θάνατος από σηψαιμία. Οι μολύνσεις ήταν συχνές, καθώς τα νύχια μεγάλωναν μέσα στη σάρκα του πέλματος. Για να τις αποφύγουν, ξεκόλλαγαν μερικές φορές τα νύχια και τα απομάκρυναν μαζί με τη γύρω σάρκα που είχε σαπίσει.
Τα ποδαράκια του κοριτσιού, αν όλα πήγαιναν καλά, παρέμεναν ατροφικά και είχαν το σχήμα του λωτού που τόσο ερέθιζε τους κινέζους άνδρες. Αρκεί να μην επιχειρούσαν να βγάλουν τα παντοφλάκια της αγαπημένης τους, γιατί τότε τους έπαιρνε η μπόχα, καθώς διάφοροι μικροοργανισμοί αναπτύσσονταν ανάμεσα στα κολλημένα στο πέλμα, ατροφικά δάχτυλα.

Οι κουτσές αυτές γυναίκες, και όταν περπατούσαν και όταν προσπαθούσαν να σηκωθούν από την καρέκλα, έπεφταν συχνά, γιατί δεν ήταν εύκολο να κρατήσουν την ισορροπία τους. Με τις συχνές πτώσεις έσπαγαν και ξαναέσπαγαν τα πόδια τους αλλά και άλλα κόκαλα του κορμιού τους, όπως πχ τα ισχία.
Όμως θα πρέπει να ήταν πολύ χαριτωμένες, έτσι όπως θα σωριάζονταν στο πάτωμα αφήνοντας λεπτές φωνούλες απελπισίας  και ο αφέντης και κύριός τους θα πλημμύριζε από τρυφερό έρωτα γι αυτές βλέποντάς τις να κρατούν το σπασμένο γοφό τους και να σέρνονται πάνω στο χαλί.

Σήμερα αυτές οι πρακτικές φαίνονται βέβαια αποκρουστικές και απολύτως βάρβαρες, ειδικά σε μας που έχουμε μεγαλώσει με τις αξίες του δυτικού πολιτισμού. Υποθέτω όμως ότι οι μελλοντικές γενιές θα διαβάζουν με αποτροπιασμό και για τα δικά μας καμώματα. Θα έχετε δει, φαντάζομαι, σε σχετικά ντοκιμαντέρ, τι κάνουμε οι σύγχρονες γυναίκες για να διατηρήσουμε τη νεότητα και την ομορφιά μας. Σε τι σφαγεία έχουν μεταμορφωθεί διάφορες κλινικές που κόβουν και ράβουν τα πρόσωπα, που βγάζουν το λίπος με σωλήνες από το σώμα, που σκίζουν τους μαστούς και χώνουν μέσα τους ξένα υλικά, που τρυπούν τα χείλη, το μέτωπο, τα μάγουλα και εγχέουν ουσίες στους μυς για να μένουν άκαμπτοι και νεκροί και άλλα πολλά. Και ας μην παραλείψουμε και την επιδημία της νευρικής ανορεξίας που έχει χτυπήσει τις νεαρές κοπέλες του δυτικού κόσμου, μια επιδημία που μόνο σε πλούσιες κοινωνίες παρατηρείται. Τα κορίτσια αποσκελετώνονται και καμιά φορά πεθαίνουν στην προσπάθειά τους να είναι κομψές και όμορφες.


Όλα αυτά τα βάρβαρα έθιμα ένα σκοπό έχουν, τον ίδιο με τα σπασμένα ποδαράκια των κοριτσιών της Κίνας: να αρέσουμε οι γυναίκες, να είμαστε επιθυμητές, να μας προσέχουν και να μας θέλουν οι άνδρες.
Μήπως όμως δίνουμε πάρα πολλά σε ένα τομέα της ζωής μας, από τον οποίο τελικά παίρνουμε πολύ λίγα;

Το σπάσιμο των ποδιών των μικρών κοριτσιών έχει εκλείψει εδώ και μερικές δεκαετίες από την Κίνα. Σε άλλα όμως μέρη του κόσμου συνεχίζονται άλλες πρακτικές βασανισμού, ξένες προς τη δυτική αντίληψη, όπως πχ η κλειτοριδεκτομή.
Με αυτές τις τεχνικές και τις μεθόδους που εφευρέθηκαν για να κάνουν τις γυναίκες πιο επιθυμητές και παράλληλα πιο πιστές και πιο υπάκουες, μπορώ να φανταστώ ένα μοντέλο τρόμου: μια γυναίκα ευνουχισμένη και τεχνητά κουτσή, σκεπασμένη με τη μπούρκα από την κορφή ως τα νύχια  που λιθοβολείται δημόσια, επειδή κάποιος φουντωμένος αρσενικός τη βίασε.
Ή, αν θέλετε ένα μοντέλο τρόμου δυτικού τύπου: μια εικοσάχρονη κοπέλα σε μορφή σκελετού με τεράστια στήθη και αφύσικα χοντρά χείλια που ψυχορραγεί σε κάποιο νοσοκομείο.



Περίδεση ποδιών
http://en.wikipedia.org/wiki/Foot_binding

18 σχόλια:

AKG είπε...

Ένα σωρό από αυτά τα μεταξωτά, ποτισμένα στο αίμα και στο πύον παπουτσάκια, στοιβάζονται σήμερα στα ράφια αρκετών παλαιοπωλείων στην καλλιτεχνική περιοχή Λιουλιτσάνγκ στο Πεκίνο. Τα αυθεντικά από κεντημένο μετάξι είναι απίστευτα μικρά, είναι στο μέγεθος των παπουτσιών το πολύ ενός πεντάχρονου παιδιού, θεωρούνται πλέον ακριβές διακοσμητικές αντίκες, και οι πωλητές προσπαθούν να σε πείσουν να τα αγοράσεις δείχνοντας σου και αναλόγες ανατριχιαστικές φωτογραφίες εποχής.
Καθώς περιεργαζόμουν σοκαρισμένη αυτά τα μικρούτσικα υποδήματα με τους καθαρισμένους λεκέδες, θυμόμουν τις μυθικές για τα παιδικά μου χρόνια περιγραφές της Περκ Μπακ.
Ωστόσο, Καίτη, κι εδώ, στη δίπλα γειτονιά, έμαθα πρόσφατα ότι στο πανάκριβο προάστιο που θεωρείται η Μέκκα της ασιατικής αισθητικής χειρουργικής, πολλές οικονομικά επιφανείς κυρίες πληρώνουν καλά και ...μακραίνουν τα πόδια τους, για να φαίνονται ψηλότερες.
Ψηλώνει σιγά -σιγά ο πήχυς των ανθρώπινων κοινωνικών προσδοκιών, όσο νάναι.

Καίτη Βασιλάκου είπε...

Αν τις ήθελαν κοντές, δεν θα δίσταζαν να κόψουν τα πόδια τους.

AKG είπε...

Σημ.: Περλ Μπακ: Η Καλή Γη, Η Μάνα, κ.α, Βραβείο Νόμπελ 1938.

KGK είπε...

Μία λέξη μόνον : Φρίκη !

Δάφνη Χρονοπούλου/ Daphne Chronopoulou είπε...

Εξαιρετικό άρθρο, θαυμάσιος παραλληλισμός.
Η Περλ Μπακ που μεγάλωσε στην Κίνα περιέγραψε το έθιμο όπως και τα χωραφια με τα κόκαλα των νεογένητων κοριτσιών που πετιόντουσαν από το παράθυρο μετά τη γένα.

Velvet είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
Velvet είπε...

Να μου επιτρεψετε να διαφωνησω
Τουλαχιστον για την γυναικα του 21 αιωνα
που ακολουθει τις επιταγες της μοδας

Η επιθυμια της δεν ειναι να γινει
αρεστη στον ανδρα
Αλλα ο ατυπος ανταγωνισμός της
απεναντι στις αλλες γυναικες

Κι εσεις το ξερετε καλυτερα απο μενα

Καίτη Βασιλάκου είπε...

KGK, και δεν είναι η μόνη.

Καίτη Βασιλάκου είπε...

Δάφνη, το έθιμο του φόνου των νεογέννητων κοριτσιών συνεχίζεται ακόμα στην Κίνα λόγω του νόμου που απαγορεύει να έχει κανείς περισσότερα από ένα παιδιά και, αν γεννηθεί κορίτσι, το σκοτώνουν για να έχουν μια δεύτερη ευκαιρία. Το αποτέλεσμα είναι να πλεονάζουν ήδη οι άνδρες και να μη βρίσκουν εύκολα σύντροφο.

Καίτη Βασιλάκου είπε...

Velvet, δεν θα είχε κανένα λόγο να ανταγωνίζεται η γυναίκα μια άλλη γυναίκα, αν δεν υπήρχε το μήλον της έριδος.

Ανώνυμος είπε...

Swsta!!

Dimitra Fatsiletou είπε...

Και το κλου της υπόθεσης είναι πως οι μάνες επιμελούνται κυρίως όλων τούτων, τα οποία έζησαν και ζουν...

Καίτη Βασιλάκου είπε...

Η πλήρης αλλοτρίωση δηλαδή.

pølsemannen είπε...

Δεν υπάρχει αμφιβολία, ο άνθρωπος είναι το πιο σιχαμερό πλάσμα στην γη.

Blackened είπε...

LINK

Μεχρι το 2007 ζούσαν ακόμα μερικές με τετοια συρικνωμένα πόδια

Καίτη Βασιλάκου είπε...

Είναι το πιο σιχαμερό και παράλληλα το πιο τραγικό πλάσμα. Νομίζω ότι αντί να θυμώνουμε, καλύτερα να λυπόμαστε. Αλλά το θέμα είναι περίπλοκο.

Καίτη Βασιλάκου είπε...

Πράγματι ζούσαν κάποια θύματα αυτής της "μόδας" που είχαν γεννηθεί πριν την επικράτηση των κομμουνιστών στην Κίνα.

Ανώνυμος είπε...

νομιζω πως ειναι λιγακι αηδιαστικο αλλα θα ελεγα πως αυτη η κοπελα εχει γουστο! και ακομα απορω ! ποναει?