Θάνατοι διασήμων

 

Η προηγούμενη από μας - τους ήδη μεγάλους – γενιά μάθαινε τα νέα από τις εφημερίδες και το ραδιόφωνο.

 

Και τα δύο αυτά μέσα ενημέρωσης ήταν τότε αυστηρά συγκρατημένα. Μετέδιδαν κυρίως ειδήσεις πολιτικού περιεχομένου, το ραδιόφωνο ήταν ακόμα πιο αυστηρό στο θέμα αυτό, οι εφημερίδες ανέφεραν στις μέσα σελίδες τους και άλλα νέα κοινωνικού ή καλλιτεχνικού περιεχομένου, αλλά πάντως με μέτρο και με αυτοσυγκράτηση.

 

Όταν κάποιος διάσημος πέθαινε, το ανέφεραν οι εφημερίδες, συνήθως λακωνικά, εκτός πια κι αν επρόκειτο για κάποιον πάρα πολύ διάσημο, οπότε γινόταν ένας μικρός θόρυβος γύρω από το όνομά του. Όπως πχ τότε που πέθανε η Μέριλιν Μονρόε στην ακμή της δόξας της.

Όσο για τους άσημους, αυτών τον θάνατο μάθαιναν οι φίλοι και οι γνωστοί από στόμα σε στόμα ή από τα αγγελτήρια που έβλεπαν κολλημένα στις κολώνες της συνοικίας τους.

 

Δεν μπορώ να ξέρω σ’ αυτές τις περιπτώσεις ποια ήταν τα συναισθήματα των μεγάλων εκείνα τα χρόνια, εγώ ήμουν παιδί και ο θάνατος διασήμων και ασήμων δεν μου έλεγε και πολλά πράγματα. Με τη Μέριλιν Μονρόε πάντως θυμάμαι ότι είχα νιώσει μεγάλη απορία: είναι δυνατόν να πεθαίνει μια τόσο όμορφη και διάσημη σταρ;

 

Με τον θάνατο του Τζον Κένεντι έγινε βέβαια παγκόσμιος χαμός, αλλά εδώ επρόκειτο για τη δολοφονία του νεαρού και πολλά υποσχόμενου Προέδρου των ΗΠΑ, δεν ήταν μικρό πράγμα.

 

Θυμάμαι την άλλη μέρα στο σχολείο ήμασταν οι μαθήτριες κατηφείς, αν και δεν είχαμε ιδέα τότε από πολιτική, αλλά είχαμε επηρεαστεί από τη γενική ατμόσφαιρα που επικρατούσε. Και θυμάμαι πόσο κακή εντύπωση μού έκανε μια συμμαθήτρια αριστερής οικογένειας που μπήκε στην τάξη με ύφος θριάμβου και γελώντας ειρωνικά.

 

Αυτά για εκείνη τη μακρινή εποχή.

 

Μετά άλλαξε σιγά σιγά ο κόσμος, η τηλεόραση μπήκε στα σπίτια μας, μετά μπήκαμε εμείς στο διαδίκτυο κι από τότε μπήκαν στη ζωή μας εκατοντάδες γνωστοί και άγνωστοι άνθρωποι της πολιτικής, της τέχνης, των επιστημών, διασκεδαστές, νούμερα, περσόνες, κάθε καρυδιάς καρύδι. Τους βλέπουμε, τους ακούμε, τους επαινούμε, τους βρίζουμε, τους αγαπούμε, τους αντιπαθούμε: ο κοινωνικός μας περίγυρος διευρύνθηκε, ξεχείλωσε με όλες αυτές τις σκιές που χώθηκαν στη ζωή μας.

 

Και παράλληλα εμείς μεγαλώνουμε.

 

Το οποίον μεταξύ άλλων σημαίνει ότι έχουμε αρχίσει να βλέπουμε τον θάνατο πολύ πιο σοβαρά, όλο και πιο σοβαρά. Και να σκεφτόμαστε ότι όσο περνά ο καιρός, τόσο πιο κοντά είμαστε στο ταμείο, όπου θα πληρώσουμε το τίμημα για τη ζωή που μας χαρίστηκε.

 

Οι άνθρωποι γύρω μας εξακολουθούν βέβαια να πεθαίνουν, όπως πέθαιναν εξάλλου πάντα. Μόνο που τώρα αρκετοί από αυτούς δεν μας είναι άγνωστοι. Ήταν άνθρωποι που είχαν μπει στα σπίτια μας μέσα από τις οθόνες μας, μας είχαν γίνει οικείοι, ήταν ένα είδος «φίλων».

 

Τα ΜΜΕ που έχουν εν τω μεταξύ γιγαντωθεί δεν αφήνουν τίποτα να πέσει κάτω. Φωτογραφίες, βίντεο, συνεντεύξεις του αποθανόντος, σχόλια συναδέλφων και φίλων του, σχόλια των δημοσιογράφων μάς κατακλύζουν μέσα από τις οθόνες μας. Ακολουθούν σκηνές από την κηδεία, καμιά φορά και επικήδειοι, πάλι φίλοι και συνεργάτες κάτι έχουν να πουν στον φακό για τον τεθνεώτα.

 

Θέλουμε δε θέλουμε συμμετέχουμε κι εμείς στο πένθος, σε ένα πένθος που θα ήταν αδιανόητο πριν μερικές δεκαετίες, όταν ο θάνατος κάποιου διάσημου περνούσε συνήθως στα ψιλά των εφημερίδων.

 

Και είμαστε και μεγάλοι στην ηλικία τώρα. Νιώθουμε σαν να μας τριγυρίζει ο θάνατος. Μέρα παρά μέρα κάποιος διάσημος των ΜΜΕ αφήνει τον μάταιο τούτο κόσμο, διότι απλώς γέρασε ο άνθρωπος και είχε έρθει η ώρα του.

 

Κι εμείς κατάπληκτοι αναφωνούμε: Πέθανε κι αυτός; Μα τι συμβαίνει τέλος πάντων;

 

Τίποτα δεν συμβαίνει. Ηλικιωμένοι άνθρωποι ήταν, άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο, κάποιο όργανο στο σώμα τους χάλασε και αναχώρησαν για τον άλλο κόσμο.

 

Αυτή την εμπειρία των αλλεπάλληλων θανάτων πρώτη η δική μας γενιά τη βιώνει. Οι άνθρωποι πέθαιναν πάντα με τους ίδιους ρυθμούς. Αλλά μόνο σήμερα τα ΜΜΕ μάς τους γνωστοποιούν και μάλιστα με τόσες λεπτομέρειες. Έτσι έχουμε την ψευδαίσθηση ότι σήμερα πεθαίνουν περισσότεροι.

 

Αν θέλουμε να είμαστε ακριβείς, σήμερα μαθαίνουμε για τον θάνατο περισσότερων, επειδή εκείνοι μας είχαν πλησιάσει μέσω των ΜΜΕ.

 

Το τραγικό είναι άλλο: ότι μετά από λίγες μέρες αυτοί οι εκδημήσαντες χάνονται εντελώς από τις οθόνες μας. Κανείς πια δεν ασχολείται μαζί τους.

 

Ακολουθεί η αιώνια σιωπή.