Καίτη Βασιλάκου: Πολυτελείς περούκες στην αρχαία Αίγυπτο

Οι κομψές κυρίες της αρχαίας Αιγύπτου που τις βλέπουμε να απεικονίζονται σε τοιχογραφίες, σε ανάγλυφα και σε γλυπτά της εποχής με εκείνα τα πλούσια, χειμαρρώδη μαύρα μαλλιά, είχαν αυτή την όμορφη εμφάνιση, διότι μεταξύ των άλλων κοσμητικών και διακοσμητικών που χρησιμοποιούσαν διέθεταν και μια ποικιλία από εντυπωσιακές περούκες.

Περούκες όμως φορούσαν και οι άνδρες σε εκείνη την κοινωνία και για άλλους λόγους, αλλά και γιατί δεν ήθελαν να εμφανίζονται φαλακροί.

Τα άσπρα μαλλιά δεν άρεσαν ούτε στις γυναίκες ούτε στους άνδρες, γι’ αυτό και τα έβαφαν με ένα είδος χένας. Αλλά η καλύτερη λύση για όλα τα προβλήματα ήταν να έχουν το κεφάλι τους ξυρισμένο και να κυκλοφορούν με τις περούκες τους.

Τα τριχωτά μέρη του σώματος συγκρατούν τη θερμότητα, αυτό όμως στα ζεστά κλίματα είναι ένα πρόβλημα. Επομένως καλό είναι να απομακρύνονται οι πάσης φύσεως τρίχες από το σώμα για να είναι λίγο πιο δροσερό.

Οι ψείρες ήταν επίσης ένα μόνιμο πρόβλημα για τους αρχαίους Αιγύπτιους που το αντιμετώπιζαν επιτυχώς ξυρίζοντας κάθε τριχωτό μέρος του κορμιού τους.

Αλλά οι περούκες ήταν και ένα σύμβολο κοινωνικής διάκρισης. Μια ακριβή περούκα με πολλές μπούκλες και πλεξίδες και στολισμένη με ακριβά στολίδια ήταν σημάδι ανώτερης κοινωνικής τάξης. Για τις γυναίκες η περούκα είχε και ερωτική σημασία, καθώς συχνά εθεωρείτο σεξουαλική πρόκληση.

Οι πιο ακριβές περούκες ήταν φτιαγμένες από φυσική ανθρώπινη τρίχα. Η μεσαία τάξη χρησιμοποιούσε λίγο πιο φτηνές από φυσική ανθρώπινη τρίχα και φυτικές ίνες. Αλλά υπήρχαν και πιο φτηνές ακόμα από μαλλί προβάτου. Οι φτηνότερες αποτελούνταν μόνο από φυτικές ίνες.

Οι άντρες φορούσαν περούκες με κοντά μαλλιά, οι γυναίκες με μακριά μαλλιά διακοσμημένες με πολλά στολίδια. Περούκες δεν φορούσαν τα παιδιά και οι ιερείς, οι οποίοι κυκλοφορούσαν με ξυρισμένο κεφάλι. Οι σκλάβοι και οι υπηρέτες απαγορευόταν να φορέσουν περούκες.

Ορισμένες από αυτές παρείχαν και κάποια σκιά σε εκείνα τα ζεστά κλίματα. Ήταν αρκετά φαρδιές και αντικαθιστούσαν το καλοκαιρινό καπέλο.

Έτσι, στα σπίτια τους μπορούσαν να κυκλοφορούν με ξυρισμένα τα κεφάλια, όταν όμως έβγαιναν έξω, φορούσαν μια από τις περούκες τους. Και είχαν πολλές. Άλλες για τις επίσημες εμφανίσεις τους, που ήταν οι πιο ακριβές και περίτεχνες περούκες, και άλλες πιο φτηνές για τις υπόλοιπες περιπτώσεις.

Το προτιμώμενο χρώμα ήταν το βαθύ μαύρο. Υπήρχαν όμως και ξανθές περούκες που κι αυτές ήταν εξίσου εντυπωσιακές. Μια από τις περούκες της βασίλισσας Νεφερτίτης ήταν σε σκούρο μπλε χρώμα.

Η διακόσμηση ωστόσο ήταν αυτή που έδινε ιδιαίτερη λάμψη στις περούκες τους. Τις στόλιζαν με πολλούς τρόπους: εκτός από τις μπούκλες και τις πλεξίδες, πρόσθεταν και extensions. Επίσης πρόσθεταν χρυσές ράβδους και αλυσίδες, λαμπερές καρφίτσες και κλιπ, κορδέλες, φούντες, λουλούδια, τιάρες, χρωματιστά νήματα, κεφαλόδεσμους.

Μια και η ζήτηση ήταν πολύ μεγάλη, υπήρχαν ειδικά εργαστήρια που τις κατασκεύαζαν και τις πουλούσαν στη μεγάλη πελατεία τους. Περούκες έφτιαχναν όμως και οι κουρείς και πολλές γυναίκες.

Ας δούμε μερικές: