Κοιτάζοντας μέσα από τη γυάλα

                                  Albert Lauren: Monster People

Είναι καιρός τώρα που έχω συνειδητοποιήσει ότι ζω μέσα σε μια γυάλα. Το ίδιο και οι περισσότεροι φίλοι μου. Όταν συναντιόμαστε, μιλάμε για πολλά και διάφορα, συνήθως συμφωνούμε, πότε-πότε διαφωνούμε, αλλά πάντως χρησιμοποιούμε την ίδια γλώσσα, έχουμε τις ίδιες αξίες και  σχηματίζουμε έτσι σιγά-σιγά  τη σφαλερή εντύπωση ότι όλοι οι άνθρωποι είναι λίγο πολύ σαν εμάς.

Το πώς σκέφτεται γενικά ο κόσμος το μαθαίνουμε από τα ΜΜΕ και αυτό είναι πολύ βλαβερό, γιατί δεν το μαθαίνουμε σωστά. Εκτός αυτού, όταν ακούμε για φονικά, ασέλγειες, βιασμούς, χειροδικίες, νομίζουμε ότι κάποιοι λίγοι ανάμεσά μας έχουν μια σκοτεινή ψυχή, αλλά πάντως οι περισσότεροι  είναι σαν κι εμάς, δηλαδή άνθρωποι φιλήσυχοι, ακίνδυνοι και με ήρεμα συναισθήματα.
Μια ιδέα κάπως καλύτερη για τον κόσμο παίρνουμε ίσως διαβάζοντας τα κείμενα και τα σχόλια που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Ειδικά στο face book προσπαθούμε βέβαια όλοι να δείξουμε την καλύτερη πλευρά του εαυτού μας, ωστόσο, αν οι ηλεκτρονικοί μας συνομιλητές είναι πολλοί και διάφοροι, έχουν διαφορετικές ηλικίες, επαγγέλματα, μόρφωση, κοινωνικό επίπεδο, πολιτική ιδεολογία, τότε μπορούμε να πάρουμε μια μικρή ιδέα του πώς είναι, τι σκέφτεται και τι θέλει ο κόσμος που ζει και κινείται έξω από το σπίτι μας.

Φαίνεται όμως πως όσες πληροφορίες κι αν πάρουμε απέξω, δεν είναι αρκετές για να διαμορφώσουμε μια καλή εικόνα του συνόλου των συνανθρώπων μας. Εκτός, αν κατά λάθος βρεθούμε σε ορισμένες ιστοσελίδες, όπου οι συμπολίτες μας εκφράζονται  εντελώς ελεύθερα, επειδή χρησιμοποιούν ψευδώνυμα. Δεν θέλω να πω ότι όλοι όσοι χρησιμοποιούν ψευδώνυμο αφήνονται ανεξέλεγκτοι να γράψουν ό,τι κακό και βρώμικο τριγυρίζει στο κεφάλι τους. Μερικοί όμως το κάνουν. Και τότε όσοι είμαστε μέσα στη γυάλα αποστειρωμένοι και ανύποπτοι δοκιμάζουμε μια πολύ δυσάρεστη εμπειρία.

                          Carla Busuttil: Kiss and Swell

Λίγες φορές μου συνέβη αυτό, αλλά ήταν αρκετές για να αηδιάσω και να απογοητευτώ βαθύτατα. Οι ανώνυμοι αυτοί άνθρωποι εκφράζουν ένα βαθύ μίσος προς κάποιους άλλους, γνωστούς στην κοινωνία ή όχι,  και συνοδεύουν αυτό το μίσος με βαριές πρόστυχες λέξεις και περιγραφές. Αν κανείς βρεθεί σε μια τέτοια ιστοσελίδα, νιώθει ότι κολυμπά σε βόθρο.

Ενδιαφέρον είναι ότι αυτοί οι ανώνυμοι φαίνονται να παρακινούνται πολλές φορές από αγνές ιδεολογικές  θέσεις. Φαίνονται να προασπίζουν αρχές και αξίες της κοινωνίας, τις οποίες όλοι ασπαζόμαστε και δείχνουν βαθιά θιγμένοι, αν κάποιος ανόητος διατυπώσει την αντίθεσή του προς αυτές.

Έτσι κάποιοι ανεγκέφαλοι ή κάποιοι που ήθελαν να προκαλέσουν το κοινό αίσθημα εκφράστηκαν σε ένα διαδικτυακό χώρο αρνητικά για τα εγκαταλειμμένα και ορφανά παιδιά. Τα σχόλια που ακολούθησαν ήταν ανατριχιαστικά. Οι ανώνυμοι αμύντορες της κοινωνικής ηθικής εξέφρασαν την οργή τους με αγοραία σεξουαλική ορολογία που περιλάμβανε τη μητέρα των ανεγκέφαλων, τους ίδιους και όλη την οικογένειά τους.

Το ίδιο παρατήρησα και σε άλλες, παρόμοιες αναρτήσεις . Οι ηθικώς θιγμένοι ανώνυμοι αναγνώστες επιτέθηκαν με χυδαία σεξουαλικά σχόλια πιστεύοντας ίσως ότι τους επιτρέπεται αυτό, εφόσον υποστηρίζουν ηθικές αρχές. Στην πραγματικότητα βρήκαν απλώς τη δικαιολογία για να βγάλουν από μέσα τους όλη τη νοσηρότητά τους.  Και οπωσδήποτε δεν με έπεισαν για την ειλικρίνεια της αγανάκτησής τους.

                              Otto Muehl: Marx Brothers

Μια άλλη  κατηγορία συμπολιτών μας είναι εκείνοι που, όταν συλλαμβάνεται ένας παιδόφιλος,  βρίσκουν την ευκαιρία να εκφράσουν το νόμιμο αποτροπιασμό τους εναντίον του «τέρατος» που πρέπει να απαγχονιστεί δημόσια προς παραδειγματισμό, αλλά πριν απαγχονιστεί, πρέπει πρώτα να υποστεί διάφορα βασανιστήρια, ακρωτηριασμούς και άλλα μαρτύρια που κατεβάζει με μεγάλη ευχαρίστηση το μυαλό τους. Οι ίδιοι αυτοί συμπολίτες μας, των οποίων η ηθική έχει τρωθεί βαθύτατα με τον άνδρα παιδόφιλο, αντιδρούν πολύ εύθυμα, όταν πρόκειται για γυναίκα παιδόφιλο.  Η δασκάλα πχ που αποπλάνησε προ καιρού τον δεκαπεντάχρονο μαθητή προκάλεσε πλήθος ευτράπελων σχολίων. Όλοι βρήκαν πολύ χαριτωμένο το γεγονός, πολύ τυχερό το μικρό που είχε μια τέτοια πρώιμη εμπειρία και παραπονέθηκαν που εκείνοι δεν είχαν τέτοιες δασκάλες στην εποχή τους. Εδώ η ηθική τους δεν ενοχλήθηκε. Ούτε σκέφτηκαν βέβαια ότι ένα αγόρι δεκαπέντε χρονών  είναι πολύ εύκολο να υποστεί σοκ από μια τέτοια ιστορία και μετά οι γονείς του να τρέχουν και να μη μπορούν να το συμμαζέψουν. Ούτε σκέφτηκαν ότι, αν συνέβαινε το αντίθετο, με ένα δεκαπεντάχρονο κορίτσι δηλαδή, οι προοδευτικές ιδέες τους θα πήγαιναν περίπατο και θα έβριζαν με χυδαίες εκφράσεις το δάσκαλο. Έτσι ο άνδρας παιδόφιλος είναι τέρας, η γυναίκα παιδόφιλος είναι απλώς δασκάλα του σεξ. Ένα κοριτσάκι που ασέλγησε πάνω του ο άρρωστος παιδόφιλος, είναι τραγικό θύμα, ένα αγοράκι που ασέλγησε πάνω του μια άρρωστη παιδόφιλη είναι απλώς πολύ τυχερό.

                             Ignacio Navarro:  Los Miserables

Τώρα μου ήρθε στο νου άλλη μια κατηγορία συνανθρώπων, αυτών που είναι έτοιμοι να κοροϊδέψουν, αν δουν κάποιον στο δρόμο που «δεν είναι σαν κι εμάς», κάποιον που ένα ατύχημα τού έχει στερήσει την αρτιμέλεια ή που η φύση τον έχει αδικήσει και δεν είναι τέλειο αντίγραφό μας. Το μάτι τους καρφώνεται πάνω του με περιέργεια, με αυθάδεια μερικές φορές, με αγένεια. Τον παρατηρούν επίμονα, τον σχολιάζουν με τους διπλανούς τους, καμιά φορά γελούν κιόλας.  Αν τύχει μάλιστα ο άλλος να έχει νοητική αναπηρία, τότε μπορεί να στήσουν και γλέντι εις βάρος του. Γιατί εκείνοι είναι εντάξει, αρτιμελείς, γεροί και ευφυείς και ο άλλος ανήκει σε άλλη κατηγορία, στους απέναντι, αυτούς που μπορούν να καταδικάσουν ή να περιθωριοποιήσουν.

                              Sarvenaz Keyhani: Silent Cry

Μολονότι αυτές οι κατηγορίες των συνανθρώπων μας δεν φαίνονται να έχουν σχέση μεταξύ τους, όμως υποπτεύομαι ότι αυτοί που γελούν εις βάρος των μη αρτιμελών συνανθρώπων μας είναι οι ίδιοι που βγάζουν αφρούς εναντίον των αρσενικών παιδόφιλων, οι ίδιοι που βάζουν άριστα στους θηλυκούς παιδόφιλους και οι ίδιοι που τρέμοντας από ιερή οργή εκστομίζουν ακατανόμαστες ύβρεις εναντίον οποιουδήποτε αμφισβητήσει τις κοινές αρχές και αξίες μας.

Στόχος τους, συνειδητός ή ασυνείδητος, είναι ο αδύναμος, αυτός που δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Στην περίπτωση του μη αρτιμελούς αυτό είναι ολοφάνερο. Αλλά και στην περίπτωση των ψυχικά άρρωστων παιδόφιλων, οι ανώνυμοι, ως «υγιείς» και «ευυπόληπτοι» μπορούν να δικάζουν από καθέδρας, να καταδικάζουν ή να αθωώνουν, ανάλογα με τις παρορμήσεις τους. Το ίδιο αδύναμος είναι και αυτός που απορρίπτει μια ηθική αρχή  από βλακεία ή από διάθεση να προκαλέσει. Οι βωμολόχοι συμπολίτες μας ξέρουν ότι ένας τέτοιος άνθρωπος είναι καταδικασμένος από την κοινή γνώμη, επομένως μόνος του, επομένως αδύναμος. Θα ριχτούν πάνω του και θα τον κατασπαράξουν χρησιμοποιώντας  τις βρωμερότερες και χυδαιότερες εκφράσεις που μπορεί να κατασκευάσει το μυαλό τους.

Αναρωτιέμαι πόσο υγιής μπορεί να είναι η κρίση τέτοιων ανθρώπων, όταν έρχεται η ώρα να ψηφίσουν.  Αναρωτιέμαι κατά πόσο εξαρτάται η τύχη του τόπου μου –και η δική μου τύχη – από τέτοιους ψηφοφόρους που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν με ευπρέπεια τον άλλον άνθρωπο. Αναρωτιέμαι μήπως μέσα στη γυάλα είμαστε λίγοι κι απέξω κυκλοφορεί ένας κόσμος νοσηρός, θηριώδης και ακατέργαστος.

Αναρωτιέμαι, αν αξίζει τον κόπο να βγω από τη γυάλα και να συναγελαστώ με τέτοιους συμπολίτες ή μήπως είναι καλύτερα να μείνω  εδώ που βρίσκομαι και να κοιτάζω τον κόσμο μέσα από το γυαλί.

                           Henri Matisse: Woman Before a Fish Bowl



(Κι επειδή δεν είμαι και σαΐνι στον υπολογιστή και δεν ξέρω πώς να βάλω εικόνα στο σχολιό μου προς την AKG, την αναρτώ εδώ).