Μόντι Γουντχάους: ο Άγγλος που οργάνωσε την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου

Αν και όλοι γνωρίζουμε ότι η γέφυρα του Γοργοποτάμου ανατινάχτηκε επί Κατοχής με τη συνεργασία των Ελλήνων ανταρτών υπό την καθοδήγηση του Ναπολέοντα Ζέρβα και του Άρη Βελουχιώτη και κάθε χρόνο αποδίδουμε τιμές στους ήρωες, όμως ελάχιστοι γνωρίζουμε ότι αυτός που οργάνωσε την ανατίναξη ήταν ο Άγγλος Μόντι Γουντχάους και ότι χωρίς αυτόν τίποτα  δεν θα γινόταν.

Ο Κρίστοφερ Μόνταγκιου Γουντχάους γεννήθηκε το 1917 στο Λονδίνο. Σπούδασε με επιτυχία στο New College της Οξφόρδης κλασικές σπουδές που περιλάμβαναν και ελληνική γλώσσα και πολιτισμό και μιλούσε καλά τα ελληνικά. Το 1939 κατετάγη στον αγγλικό στρατό.

Το 1941 ήρθε στην Κρήτη ως μέλος ειδικής επιχείρησης για να οργανώσει την αντίσταση των Κρητικών κατά των Γερμανών. Μετά τη μάχη της Κρήτης και την ατυχή έκβασή της κατέφυγε στη Μέση Ανατολή. Το Σεπτέμβριο του 1942 επέστρεψε κι έπεσε με αλεξίπτωτο στη Στερεά Ελλάδα.

Ήρθε σε επαφή με τους αντάρτες του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ. Χάρη στα καλά του ελληνικά και την επιβλητική του παρουσία κέρδισε εν μέρει την εμπιστοσύνη τους για μια προσωρινή συμμαχία.

Ολόκληρο το σχέδιο της ανατίναξης της γέφυρας αποφασίστηκε με άκρα μυστικότητα και εκτελέστηκε την 25η Νοεμβρίου 1942. Ήταν μια κοινή απόφαση της αυτοεξόριστης ελληνικής κυβέρνησης και της βρετανικής στρατιωτικής ηγεσίας για να ανακοπεί ο ανεφοδιασμός της γερμανικής στρατιάς του Ρόμελ από την Ελλάδα στη Βόρεια Αφρική.

Το απόγευμα της 28ης Σεπτεμβρίου τρία αεροπλάνα που απογειώθηκαν από το αγγλοκρατούμενο Κάιρο, είχαν ως επιβάτες δώδεκα σαμποτέρ, οι οποίοι επρόκειτο να πέσουν με αλεξίπτωτα στη Στερεά Ελλάδα, σε εφαρμογή του σχεδίου “Χάρλινγκ”. Αρχηγός της επιχείρησης ήταν ο Έντι Μάγιερς και υπαρχηγός ο ταγματάρχης Κρις Γουντχάους ή Μόντι. Οι αλεξιπτωτιστές έπεσαν στην περιοχή της Γκιώνας, κοντά στο χωριό Καρούτες της Φωκίδας.

Ο Μάγιερς οργάνωσε την ομάδα του και, προκειμένου να έρθει σε επαφή με τους Έλληνες αντάρτες, διέταξε τον υπαρχηγό του  Μόντι Γουντχάους να βρει τον Ναπολέοντα Ζέρβα. Ο Ζέρβας δέχτηκε να λάβει μέρος στο εγχείρημα. Στη συνέχεια ο Γουντχάους συνάντησε τον Άρη Βελουχιώτη που και αυτός συμφώνησε. Στις 13 Νοεμβρίου με τη μεσολάβησή του  πραγματοποιήθηκε η ιστορική συνάντηση του Ζέρβα με τον Βελουχιώτη.

Στις 20 Νοεμβρίου έγινε από τους αντάρτες του ΕΔΕΣ και του ΕΛΑΣ η αναγνώριση της περιοχής, όπου δέσποζε η γέφυρα του Γοργοποτάμου. Στη σύσκεψη της 22ας Νοεμβρίου, στην τοποθεσία Καλύβια, καταστρώθηκε το τελικό σχέδιο και η επιχείρηση ορίστηκε για το βράδυ της 25ης.

Τη φρουρά της γέφυρας αποτελούσαν 100 περίπου Ιταλοί και 3-4 Γερμανοί, οπλισμένοι με βαρύ οπλισμό. Η ομάδα των σαμποτέρ, 86 αντάρτες του ΕΛΑΣ, 52 αντάρτες του ΕΔΕΣ και 14 Άγγλοι και Νεοζηλανδοί, άρχισε την επίθεση μια ώρα πριν τα μεσάνυχτα, στις 11.07΄. Η φρουρά των Ιταλών εξουδετερώθηκε εν μέρει. Εν τω μεταξύ οι σαμποτέρ τοποθετούσαν κάτω από τη γέφυρα τα εκρηκτικά. Στις 1.30 πμ  η περιοχή τραντάχτηκε από τον εκκωφαντικό θόρυβο της έκρηξης.

Η γέφυρα καταστράφηκε, ωστόσο το κέρδος δεν ήταν πολύ μεγάλο, καθώς ήδη ο Ρόμελ στην Αφρική είχε αρχίσει να υποχωρεί και ο ανεφοδιασμός του διακόπηκε λίγο αργότερα.

Σε αντίποινα οι κατακτητές εκτέλεσαν στο χώρο της κατεστραμμένης γέφυρας 19 Έλληνες πατριώτες και 3 στα Καστέλια της Γραβιάς.

Μετά την Απελευθέρωση ο Γουντχάουζ πολιτεύθηκε στην Αγγλία και εξελέγη βουλευτής του Συντηρητικού Κόμματος. Δεν υπήρξε μόνο ένας φιλέλληνας πολεμιστής. Ήταν και λόγιος, μια πολυσχιδής προσωπικότητα με πολύ καλές σπουδές, που τον βοήθησαν στο ιστορικό, διδακτικό, συγγραφικό και πολιτικό έργο.

Αφιέρωσε τη συγγραφική του ιδιότητα στην Ελλάδα, κάτι που αποτελεί μοναδικό φαινόμενο στην Ευρώπη. Ανάμεσα στα άλλα έγραψε βιογραφία για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και για τη “Δικτατορία των Συνταγματαρχών”, μια εκπληκτική μελέτη για την επτάχρονη δικτατορία. Στο “Μήλο της Εριδος” (1948) εξιστορεί την κατοχή, την Αντίσταση και τον Εμφύλιο πόλεμο των Ελλήνων με εντυπωσιακή αμεροληψία και επιστημονική αρτιότητα.

Ο Κρίστοφερ Μόνταγκιου Γουντχάουζ, 5ος βαρόνος του Τέρινγκτον, έφυγε από τη ζωή στις 13 Φεβρουαρίου 2001. 

Όπως δήλωσε ο γιος του :

“Για να καταλάβετε πόσο αγαπούσε την πατρίδα σας, οι τελευταίες λέξεις του προς τις νοσοκόμες, πριν πεθάνει, ήταν “Eλλάς! Ελλάς!”...

https://www.taxydromos.gr/Epistoles/317299-meletwntas-thn-istoria-kristofer-montagkioy-goyntxaoyz-o-ellhnas-sampoter.html