Τη Ρωσία εμείς οι Έλληνες δεν τη βλέπουμε με τον ίδιο τρόπο που τη βλέπουν οι άλλοι λαοί της Δύσης.
Για τους Ρώσους τρέφουμε μια ιδιαίτερη συμπάθεια και
οι καλές μας σχέσεις μαζί τους ξεκινούν από τη μακρινή εποχή του 10ου
αιώνα, όταν ο ηγεμόνας του Κιέβου Βλαδίμηρος ασπάζεται την ορθόδοξη χριστιανική
λατρεία, βαφτίζεται χριστιανός στη Χερσώνα της Κριμαίας (το 988) και παίρνει για γυναίκα του την πορφυρογέννητη
Άννα, αδελφή του Βασιλείου Β΄ Βουλγαροκτόνου. Στη συνέχεια ο Βλαδίμηρος υποχρεώνει
τον λαό του να ασπασθεί τη νέα θρησκεία.
Για αιώνες το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης θα ασκεί πνευματική επικυριαρχία στους Ρώσους και η
βυζαντινή- ελληνική κουλτούρα θα τούς επηρεάζει βαθιά. Και είναι συγκινητικό να βλέπουμε σήμερα τις
ρωσικές εκκλησίες αγιογραφημένες με τη βυζαντινή τεχνοτροπία και να διαπιστώνουμε
πόσα πολλά ελληνικά (βυζαντινά) ονόματα φέρουν οι καθημερινοί άνθρωποι εκεί.
Ονόματα που είναι άγνωστα στους δυτικούς αλλά πολύ οικεία σε μας, όπως:
Αφανάσι (Αθανάσιος)
Φεντόρα (Θεοδώρα)
Καρίτον (Χαρίτων)
Ιρινέι (Ειρηναίος)
Φοκά (Φωκάς)
Εφπραξίγια (Ευπραξία)
Αναστάς (Αναστάσιος)
Εβντοκίγια (Ευδοκία)
Ερμολάι (Ερμόλαος)
Γκερμογκέν (Ερμογένης)
Φεοφάν (Θεοφάνης)
Ανφίσα (Ανθούσα)
Μίρον (Μύρων)
Πρασκόβια (Παρασκευή)
Γιεφπραξίγια (Ευπραξία)
Ζινοβίγια (Ζηνοβία)
Πλάτον (Πλάτων)
Ιππολίτ (Ιππόλυτος)
Φιοντόρ (Θεόδωρος)
Αγκλάγια (Αγλαΐα)
Φεραπόντ (Θεράπων)
και άλλα πολλά.
Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας οι Έλληνες στράφηκαν
στους ομόδοξους Ρώσους ελπίζοντας ότι θα τους βοηθήσουν να ανακτήσουν την
ελευθερία τους. Η δε ρωσική πολιτική καλλιέργησε αυτό το κλίμα της προσδοκίας
για τους δικούς της λόγους.
Μια μακρινή ανάμνηση αυτών των καλών σχέσεων ανά
τους αιώνες τη διατηρούμε οι Έλληνες μέχρι σήμερα και πάντα βλέπουμε με
συμπάθεια αυτό τον λαό – θα έλεγα με περισσότερη συμπάθεια από ό,τι βλέπουμε
τους άλλους ευρωπαϊκούς λαούς.
Για τη Δύση ωστόσο η Ρωσία είναι μια χώρα λίγο
δυτική αλλά και λίγο εξωτική. Από τη μια η γεωγραφική της θέση, από την άλλη
η γλώσσα της και η ορθόδοξη χριστιανική
λατρεία της, καθώς και η πολιτική-οικονομική-κοινωνική της υστέρηση σε σύγκριση
με την υπόλοιπη Ευρώπη την τοποθετούν σε ένα οριακό σημείο μεταξύ Δύσης και Ανατολής.
Η επικράτηση του κομμουνισμού και η ανάδειξη της
Ρωσίας ως υπερδύναμης που μπορεί να παίζει τα δικά της παιχνίδια στην παγκόσμια
σκακιέρα έκανε την εικόνα της ακόμα πιο αλλόκοτη. Άλλοι τη λάτρεψαν και άλλοι
τη μίσησαν.
Σήμερα, μετά την κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ, η
Ρωσία παραμένει μια παγκόσμια δύναμη, διαθέτει ισχυρό πυρηνικό οπλοστάσιο και
δεν είναι διατεθειμένη παρά τα οικονομικά της προβλήματα να παραιτηθεί από τη
θέση ισχύος που είχε στο παρελθόν.
Οπωσδήποτε δεν είναι διατεθειμένη να γίνει ακόλουθος
των ΗΠΑ, όπως είναι η δυτική Ευρώπη. Η ανάμνηση του Ψυχρού Πολέμου είναι ακόμα
νωπή. Επίσης λόγω της γεωγραφικής της θέσης τα συμφέροντά της εκτείνονται και
προς ανατολάς, ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη.
Τι είναι λοιπόν η Ρωσία;
Είναι μια χώρα δυτική; Μια χώρα ευρασιατική; Είναι μια
χώρα ακαθόριστη και πάντως όχι δυτική;
Η απάντηση είναι ότι η Ρωσία είναι το ανατολικό άκρο
του δυτικού κόσμου. Πέρα από αυτήν αρχίζει η Ασία.
Μολονότι δεν ακολούθησε τις πολιτικές εξελίξεις της υπόλοιπης
Ευρώπης και πέρασε από τη φεουδαρχία στον κομμουνισμό και μόνο τα τελευταία
χρόνια έχει κοινοβουλευτική δημοκρατία, είναι ωστόσο μια καθαρά δυτική χώρα και
αυτό το αποδεικνύει περισσότερο από καθετί άλλο η πολιτιστική παραγωγή της.
Στη λογοτεχνία, τη μουσική, το θέατρο, την όπερα, το
μπαλέτο, τον κινηματογράφο η Ρωσία όχι μόνο δεν υστερεί από τις άλλες δυτικές
χώρες, αλλά σε πολλές περιπτώσεις πρωτοπορεί. Η καλλιτεχνική παραγωγή της
αναγνωρίστηκε και αγαπήθηκε από το δυτικό κοινό, το οποίο την αποδέχθηκε ως
γνήσια δυτική κουλτούρα.
Ενδεικτικά αναφέρουμε μερικά ονόματα:
Λογοτεχνία: Ντοστογιέφσκι, Τολστόι, Τσέχωφ, Γκόγκολ,
Πούσκιν, Τουργκένιεφ, Λερμόντοφ, Νεκράσοφ, Πάστερνακ, Σολόχοφ, Μπουλγκάκοφ.
Μουσική: Τσαϊκόφσκι, Γκλίνκα, Ραχμάνινοφ, Ρίμσκι-Κόρσακοφ,
Στραβίνσκι, Προκόφιεφ, Σοστακόβιτς, Ροστροπόβιτς, Μουσόργκσκι, Χόροβιτς.
Θέατρο: Στανισλάβσκι.
Μπαλέτο: Πάβλοβα, Νιζίνσκι, Πλισέτσκαγια, Νουρέγιεφ,
Μπαρίσνικοφ.
Μπαλέτα Μπολσόι, Μαρίνσκι.
Όπερα: Μπόρις Γκοντούνοφ, Ευγένιος Ονέγκιν.
Κινηματογράφος: Αϊζενστάιν, Μπονταρτσούκ, Μιχάλκοφ,
Ταρκόφσκι.
Η Ρωσία ανήκει στον δυτικό κόσμο. Ο τρόπος ζωής των
Ρώσων, οι αρχές τους, η ηθική τους, τα πρότυπα και τα ιδεώδη τους, όπως
αντικατοπτρίζονται στην καλλιτεχνική τους παραγωγή αποδεικνύουν ότι είναι ένας
λαός δυτικός, άσχετα από τις περιπέτειές του στα πολιτικά πράγματα.
Ψάχνοντας στο διαδίκτυο σχετικά με το θέμα, έπεσα σε
κάποια αγγλόφωνα άρθρα που αναρωτιούνται, αν η Ρωσία μπορεί να θεωρηθεί δυτική
χώρα. Μολονότι στην απορία αυτή υπολανθάνει μια αμφιβολία για το πού ανήκει τελικά
ο ρωσικός λαός, οι απαντήσεις που διάβασα στη συνέχεια ήταν καθησυχαστικές. Οι
δυτικοί αναγνωρίζουν ότι η Ρωσία ανήκει στον δυτικό κόσμο.
Αυτό το γνωρίζουν ασφαλώς και οι πολιτικοί της
Δύσης, αλλά εδώ τα επί μέρους συμφέροντα περιπλέκονται και εμμέσως η Ρωσία
σπρώχνεται στη γωνία.
Τραγικό λάθος, ειδικά σήμερα που ο εχθρός δεν μπορεί
να είναι μια χώρα με δυτικές αξίες, αλλά τα μπουλούκια των ψυχοπαθών που
πολεμούν τις δυτικές αξίες.
Η Ρωσία πληρώνει κι αυτή το τίμημά της πολεμώντας
τους τρομοκράτες.
Το Εμιράτο του Καυκάσου στην Τσετσενία έχει
υιοθετήσει πλήρως τον ισλαμιστικό φονταμενταλισμό και θεωρεί εχθρούς του όχι
μόνο τους Ρώσους αλλά όλους τους μη μουσουλμάνους, συμπεριλαμβανομένων των
Γάλλων, των Άγγλων και των Αμερικανών.
Το Σεπτέμβριο του 1999 ( πριν ακόμα την επίθεση
στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης) 300 άνθρωποι έχασαν μέσα σε δέκα μέρες
τη ζωή τους στη Μόσχα και σε άλλες δύο ρωσικές πόλεις μετά από πέντε βομβιστικές
τρομοκρατικές επιθέσεις.
Τον Οκτώβριο του 2002 στο θέατρο της Μόσχας Ντουμπρόφσκα εισέβαλαν από τη σκηνή κατά τη διάρκεια της παράστασης 21 Τσετσένοι τρομοκράτες και 19 μαύρες χήρες ζωσμένοι όλοι σαν αστακοί και έθεσαν σε ομηρία 900 θεατές και ηθοποιούς. Τρία εικοσιτετράωρα αργότερα οι ειδικές δυνάμεις του ρωσικού στρατού διοχέτευσαν δηλητηριώδες αέριο στο θέατρο με σκοπό την εξόντωση των τρομοκρατών. Όλοι οι τρομοκράτες έχασαν τη ζωή τους αλλά και 130 όμηροι.
Την 1η Σεπτεμβρίου 2004 ένοπλοι
τρομοκράτες κατέλαβαν το δημοτικό σχολείο του Μπεσλάν στη Β. Οσετία και
κράτησαν σε ομηρία 1100 άτομα, ανάμεσά τους και 777 παιδιά. Διάλεξαν 20 ομήρους και τους
μετέφεραν στον δεύτερο όροφο, από όπου αργότερα ακούστηκε μια έκρηξη. Όσοι όμηροι γλύτωσαν από
την έκρηξη διατάχθηκαν να ξαπλώσουν στο πάτωμα και εκτελέστηκαν από τους
τρομοκράτες. Μετά ανάγκασαν ορισμένους από τους άλλους ομήρους να μεταφέρουν τα
πτώματα έξω από το κτήριο και να καθαρίσουν το πάτωμα από τα αίματα. Τρεις μέρες
μετά, δυνάμεις ασφαλείας εισέβαλαν στο σχολείο που συγκλονίστηκε από σειρά
εκρήξεων και τυλίχτηκε στις φλόγες. Ακολούθησε μάχη μεταξύ των τρομοκρατών και
των ρωσικών δυνάμεων. Από τους 32 τρομοκράτες ένας μόλις σώθηκε, συνελήφθη και
καταδικάστηκε σε φυλάκιση. Εκατοντάδες όμηροι έχασαν τη ζωή τους και πολλοί
άλλοι τραυματίστηκαν.
Προ ημερών ρωσικό αεροπλάνο με 224 επιβάτες εξερράγη
στον αέρα στην περιοχή του βόρειου Σινά από βόμβα που είχαν τοποθετήσει οι
τρομοκράτες του ISIS.
Έχει λοιπόν κάθε λόγο η Ρωσία να ταχθεί ενάντια στην
ισλαμιστική τρομοκρατία και να συνεργαστεί με τα υπόλοιπα δυτικά κράτη στην
εξόντωση των ψυχοπαθών δολοφόνων που δρουν στα εδάφη της Συρίας.
Ο πρώην πρόεδρος της Φινλανδίας Martti Ahtisaari
αποκάλυψε πρόσφατα ότι τον Φεβρουάριο του 2012 είχε συνομιλίες
με τους απεσταλμένους των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των
Ηνωμένων Εθνών. Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων αυτών, ο Ρώσος πρέσβης Vitaly
Churkin πρότεινε ένα σχέδιο τριών
σημείων. Πρώτον, να μη δώσουν όπλα στην αντιπολίτευση. Δεύτερον, να φροντίσουν
να ξεκινήσει αμέσως ένας διάλογος μεταξύ Άσαντ και αντιπολίτευσης. Τρίτον, να
βρουν ένα κομψό τρόπο για να παραμεριστεί ο Άσαντ. Οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η
Γαλλία αγνόησαν την πρόταση, επειδή
πίστευαν ότι ο Άσαντ ήταν έτοιμος να πέσει.
«Ήταν μια ευκαιρία που χάθηκε το 2012», λέει ο
Martti Ahtisaari.
Έτσι η μυωπική πολιτική των Δυτικών που ονειρεύονταν
μια Συρία δημοκρατική (τόσο μακριά νυχτωμένοι οι άνθρωποι) ή έστω με κυβέρνηση φιλοδυτική, έξω από τη
σφαίρα επιρροής της Ρωσίας (που εξακολουθούν να τη βλέπουν ως αντίπαλο και όχι
ως σύμμαχο), δεν επέτρεψε μια ειρηνευτική διαδικασία που ίσως είχε καλύτερα
αποτελέσματα από αυτά που υφιστάμεθα σήμερα όλοι.
Στον αγώνα κατά της ισλαμιστικής τρομοκρατίας η Ρωσία πρέπει να είναι μαζί μας. Είναι άφρονη
η στάση που κρατούν οι πολιτικοί της ΕΕ και των ΗΠΑ να αντιμάχονται ένα κράτος
που πληρώνει ακριβό τίμημα στη μάχη του εναντίον του ίδιου εχθρού.
Διαφορές που αναφύονται σε ευρωπαϊκά εδάφη (η καλή
Ουκρανία και η κακή Ρωσία) πρέπει να διευθετηθούν το γρηγορότερο και να δεχτούμε
τη Ρωσία ως ισότιμο σύμμαχο στον κοινό αγώνα κατά της τρομοκρατίας.
Οι ισλαμιστές τρομοκράτες δεν κάνουν διάκριση. Γι’
αυτούς οι Ρώσοι είναι το ίδιο μισητοί όσο και οι Γάλλοι, οι Άγγλοι, οι
Αμερικανοί και συλλήβδην όλοι οι δυτικοί. Αυτοί που επιμένουν στη διάκριση
αποδυναμώνουν μια μελλοντική ισχυρή συμμαχία που μπορεί να πλήξει τους
τρομοκράτες από πολλές πλευρές συγχρόνως. Η Ρωσία πρέπει να είναι σύμμαχός μας,
όχι αντίπαλός μας, αυτό λέει η κοινή λογική και η συνετή πολιτική.
Είναι δικαίωμα της Ρωσίας να μη θέλει να συρθεί πίσω
από το άρμα των ΗΠΑ, όπως συμβαίνει με τα κράτη της ΕΕ. Είναι δικαίωμά της να
φροντίζει τα δικά της συμφέροντα. Τα συμφέροντα αυτά μπορούν να μην έρχονται σε
σύγκρουση με τα συμφέροντα των ΗΠΑ και της
ΕΕ, αν υπάρχει εκατέρωθεν καλή θέληση και αμοιβαία εμπιστοσύνη. Η Ρωσία
πρέπει να γίνει ισότιμος σύμμαχος, εφόσον το απώτερο συμφέρον μας αυτό
επιτάσσει.
Ας το καταλάβουν αυτό οι επιπόλαιοι πολιτικοί που
κυβερνούν τη Δύση με την κοντόφθαλμη πολιτική τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου