Πείραμα σε φυσικές συνθήκες (διήγημα)

(Το διήγημα το έγραψα σε μια εποχή που οι θεωρίες περί ψεκάσματος ήταν ανύπαρκτες).

-Δεν με καταλαβαίνουν, αναστέναξε ο Πρόεδρος και κάθισε  στην πολυθρόνα του.

Άναψε το πούρο του και κοίταξε έξω από το παράθυρο.

-Δεν θέλουν να με καταλάβουν.

Έκανα ένα μικρό βήμα προς τα δεξιά και μπήκα εν μέρει στο οπτικό του πεδίο. Αυτός δεν μου έδωσε σημασία.

-Τι νομίζουν τέλος πάντων, πως είμαι Θεός; Ρώτησε το κενό.

Σκέφτηκα  να του πετάξω καμιά έξυπνη ατάκα, όμως αυτός με πρόλαβε:

-Αλλά κι ένας Θεός ακόμα χρειάζεται τη συμπαράσταση των πιστών του.

-Έτσι είναι, συμφώνησα.

Δεν μου έδωσε σημασία.

-Λαός ηλίθιος, μουρμούρισε. Κυβερνώ ένα λαό ηλιθίων.

-Μην απογοητεύεστε, κύριε Πρόεδρε, είπα και μετακινήθηκα λίγο ακόμα προς την κατεύθυνση του βλέμματός του.

Με κοίταξε σαν να έβλεπε ένα ιστό αράχνης.

-Φύγετε από το παράθυρο. Μου κρύβετε τη θέα.

Μετακινήθηκα προς την αντίθετη μεριά.

-Μ’ αρέσει αυτό το τοπίο, μου εξήγησε κοιτάζοντας πάντα έξω από το παράθυρο. Όταν θέλω να ηρεμήσω, κάθομαι εδώ και ρεμβάζω.

Για λίγο έμεινε σιωπηλός  χαζεύοντας τους κήπους του προεδρικού μεγάρου και μακριά στο βάθος τα δασωμένα βουνά.

-Σας αρέσει η χώρα μας; Ρώτησε ξαφνικά γυρίζοντας προς το μέρος μου.

Η ερώτηση με βρήκε απροετοίμαστο.

-Είναι μια θαυμάσια χώρα, είπα.

-Είναι μια ελεεινή χώρα. Πέντε χρόνια προσπαθώ να τη βάλω σε τάξη και  ιδού: βόμβες και τρομοκράτες παντού. Πού θα πάει αυτή η κατάσταση;

-Είναι η πρώτη φορά που έρχομαι στη χώρα σας, είπα μαλακά. Πώς ήταν πριν αναλάβετε εσείς την εξουσία;

-Ήταν ακόμα ελεεινότερη.

Μικρή σιωπή.

-Κι όσο για σας, είπε απότομα και με σημάδεψε με το δάχτυλο, τι διάβολο σύμμαχοι είστε, δεν καταλαβαίνω.

-Η θέση μας, όπως  καταλαβαίνετε,  είναι λεπτή. Ωστόσο...

-Δεν βοηθάτε καθόλου τους συμμάχους σας. Μόνο λόγια είστε.

-Ξεχνάτε το δάνειο, είπα προσεχτικά.

-Μόνο λόγια, συνέχισε αυτός, χωρίς να μου δώσει σημασία.

-Ξεχνάτε επίσης την προπαγάνδα. Οι εφημερίδες του εξωτερικού...

-Με προπαγάνδα ή χωρίς, εγώ πάλι εδώ θα ήμουν.

Αποφάσισα να καθίσω, χωρίς να περιμένω την άδειά του.

-Κάνουμε ό,τι μπορούμε αποφεύγοντας συγχρόνως να προκαλούμε τους αντιπάλους μας, είπα.

-Μας κοροϊδεύετε. Και εν τω μεταξύ ο λαός μου παρασύρεται σε έκνομες πράξεις. Θα εκτελέσω πάλι μερικούς σήμερα.

-Οι εκτελέσεις δυστυχώς έχουν πολιτικό κόστος.

-Ούτε αρκετά όπλα μάς προμηθεύετε, θυμήθηκε ξαφνικά αυτός. Μόνο λόγια είστε.

-Και τα όπλα κοστίζουν, κύριε Πρόεδρε. Πόσο καιρό ακόμα θα σας τα πουλάμε μισοτιμής;

Με κοίταξε σαν να  έβλεπε εξωγήινο.

Παρέκαμψα το σκόπελο και είπα:

-Σήμερα πάντως σας φέρνουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση.

-Όλο ενδιαφέρουσες προτάσεις μού φέρνετε και εν τω μεταξύ οι τρομοκράτες χώνουν τις βόμβες τους εδώ κι εκεί. Δεν τολμώ πια να κυκλοφορήσω έξω. Η γυναίκα μου κάθε βράδυ βλέπει εφιάλτες.

-Λυπάμαι.

-Καθόλου δεν λυπάστε, έτσι το λέτε. Μέσα σε πέντε χρόνια η δημοτικότητά μου έχει πέσει κατακορύφως. Να τη βράσω την προπαγάνδα σας του εξωτερικού.

-Σας υποστηρίζουμε, μην το ξεχνάτε αυτό, είπα όσο μπορούσα πιο διφορούμενα.

-Και χωρίς εσάς εδώ θα ήμουν πάλι. Το θέμα είναι να βοηθήσετε οικονομικά. Ο λαός μου πρέπει να δει ότι φροντίζω για το καλό του. Δεν είμαι κανένας τύραννος εγώ.

-Ασφαλώς όχι.

-Ο λαός μου με αποκαλεί τύραννο.

-Μήπως δεν έχετε τους κατάλληλους συμβούλους;

-Άλλοι ηλίθιοι αυτοί. Ωστόσο ξέρω καλά τις διαδόσεις  που κυκλοφορούν εις βάρος μου. Ο λαός τις καταπίνει χωρίς να τις ελέγξει. Με αδικούν.

Έσβησε το πούρο του και σηκώθηκε . Βημάτισε πάνω κάτω  εκνευρισμένος. Μπορεί όμως και να προσποιούνταν. Εγώ δεν έκανα τον κόπο να σηκωθώ.

-Υποφέρω γι αυτό το λαό κι εκείνοι με θεωρούν εχθρό τους.

-Νομίζω ότι υπερβάλλετε, κύριε Πρόεδρε.

-Υπάρχει βέβαια μια μερίδα που είναι πιστή σε μένα. Αλλά κι αυτούς δεν μπορώ να τους εμπιστευτώ δυστυχώς. Κινούνται πολλοί καιροσκόποι ανάμεσά τους, πώς τους λέτε εσείς, οπορτουνιστές, τυχοδιώκτες. Παρακολουθούν το αεράκι προς τα πού φυσά κάθε φορά, φυσά αριστερά, φυσά δεξιά, ανάλογα συμπεριφέρονται. Μόλις προχθές εξάρθρωσα πάλι μια συνομωσία εν τη γενέσει της. Θα το είδατε στις εφημερίδες.

Δεν είχα καμιά όρεξη να ξεστρατίσουμε σε πολιτικές αναλύσεις, δεν ήταν εξάλλου αυτή η δική μου δουλειά. Προσπάθησα να φέρω τη συζήτηση εκεί που ήθελα.

-Συχνά ο λαός δεν ξέρει το καλό του, είπα. Φέρεται σαν παιδί.

-Ένα παιδί που βάζει βόμβες στα μουλωχτά και σκοτώνει  τους φρουρούς της τάξης. Και τι να πούμε και γι αυτούς που κρύβονται στα βουνά;

Στάθηκε στο παράθυρο και ατένισε αμίλητος τα δασωμένα βουνά στο βάθος.

-Παντού στον κόσμο συμβαίνουν αυτά, είπα ήρεμα. Ζούμε σε ταραγμένες εποχές, κύριε Πρόεδρε.

Έβγαλα από την τσέπη τα τσιγάρα μου και άναψα ένα. Ο Πρόεδρος γύρισε την πλάτη του στο τοπίο και ακούμπησε στο περβάζι. Το δυνατό φως που ερχόταν απέξω τον έκανε να μοιάζει  με μια μεγάλη φιγούρα από χαρτόνι χωρίς πάχος και χωρίς χαρακτηριστικά.

-Αναρωτιέμαι, είπε αργά, αν έχουμε την ίδια ιδεολογία.

-Ποτέ ένας λαός δεν έχει σύσσωμος την ίδια ιδεολογία με τους κυβερνήτες του, είπα ξεφυσώντας τον καπνό.

-Εννοώ την ίδια ιδεολογία εσείς κι εγώ.

-Εσείς κι εγώ;

-Εσείς κι εμείς, εξήγησε ανυπόμονα.

-Μα ασφαλώς, κύριε Πρόεδρε, οι αρχές μας είναι οι ίδιες. Ο τρόπος που τις εφαρμόζουμε είναι λίγο διαφορετικός.

Έκανα μια μικρή παύση και συνέχισα ανεβάζοντας κατά ένα τόνο τη φωνή μου:

-Εμείς, βλέπετε, έχουμε πείσει το λαό μας ότι εργαζόμαστε για το καλό του.

Δεν φάνηκε να δίνει σημασία στον υπαινιγμό μου.

-Καμιά φορά σκέφτομαι μήπως έχουν δίκιο αυτοί κι έχω άδικο εγώ.

Η συζήτηση πήγαινε να απομακρυνθεί από το στόχο μου. Έπρεπε οπωσδήποτε να την κρατήσω στη συχνότητα που ήθελα.

-Προ παντός μη δείχνετε ηττοπάθεια, κύριε Πρόεδρε. Ο λαός δεν συμπαθεί τους αναποφάσιστους ηγέτες.

Δεν φάνηκε να με ακούει.

-Σε μερικά πράγματα μπορεί και να έχουν δίκιο. Ανέβηκαν πάλι οι τιμές.

Μου ξέφευγε.

-Το δίκιο είναι ένα για όλους. Και το άδικο επίσης, είπα με σταθερή φωνή. Ο λαός σας πρέπει να το καταλάβει αυτό.

-Όπως βλέπετε, δεν θέλει να το καταλάβει. Είναι και θέμα αναλφαβητισμού.

-Οπωσδήποτε. Τι κάνετε μ’ αυτό το θέμα;

-Με τους πενιχρούς μας πόρους έχουμε χτίσει μερικά σχολεία. Ωστόσο αυτοί θέλουν τα παιδιά τους βοσκούς.

-Να κάνετε την εκπαίδευση υποχρεωτική.

-Και ποιος θα βόσκει τα κοπάδια; Και εσείς εν τω μεταξύ δεν βοηθάτε καθόλου. Μόνο υποσχέσεις δίνετε.

-Έχουμε στείλει αρκετούς δασκάλους, αν αυτό υπονοείτε, κύριε Πρόεδρε.

-Οι οποίοι διδάσκουν στη γλώσσα σας.

-Ακούστε, είπα παρακάμπτοντας το νέο σκόπελο, έχω έρθει εδώ για να σας κάνω μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση.

Ο Πρόεδρος ξαναγύρισε στην πολυθρόνα του και σωριάστηκε βαρύθυμος.

-Όλο προτάσεις κάνετε. Και από χρήμα τίποτα.

Έσβησα το τσιγάρο μου εκνευρισμένος.

-Κι εσείς είστε όλο γκρίνια.

Μόλις το είπα, το μετάνιωσα. Ευτυχώς  δεν μου έδωσε σημασία.

-Οι αντίπαλοί σας με γυροφέρνουν από καιρό, είπε  καρφώνοντας τα μάτια του στα δικά μου.

-Το γνωρίζουμε αυτό, κύριε Πρόεδρε.

-Κι εκείνοι όλο προτάσεις είναι. Πολύ δελεαστικές μάλιστα.

Σταύρωσα τα πόδια μου με άνεση και είπα:

-Τους ξέρετε τώρα αυτούς. Απ’ όσα λένε, να μην πιστεύετε τίποτα. Ρίξτε μια ματιά στους προστατευόμενούς  τους για να πεισθείτε.

-Κι εσείς τα ίδια κάνετε.

-Μα εδώ πρόκειται για ιδεολογία, κύριε Πρόεδρε!

-Και οι άλλοι έχουν ιδεολογία.

Ήταν φανερό ότι ήθελε να εκβιάσει καταστάσεις και από την άλλη είχαμε πάλι απομακρυνθεί από το θέμα που με ενδιέφερε.

Σηκώθηκε, πήγε στο μπαρ και γύρισε μ’ ένα μπουκάλι ουίσκι. Η μάρκα ήταν των αντιπάλων μας. Καθαρά σημειολογική κίνηση. Έκανα πως δεν το πρόσεξα.

-Θα πιείτε μαζί μου ένα ποτηράκι;

-Ένα ποτηράκι θα το έπινα ευχαρίστως, είπα για να απαλύνω την ατμόσφαιρα.

Έβγαλε από το συρτάρι του γραφείου του δυο ποτήρια  κι έριξε ουίσκι.

Μου πρόσφερε το ένα, ενώ τα πονηρά ματάκια του με παρατηρούσαν επίμονα.

-Υγιαίνετε, είπα και ήπια μια γουλιά.

Αυτός πήρε το ποτήρι του και το άδειασε.

Αλκοολικός. Σωστά μας είχαν πληροφορήσει οι άνθρωποί μας. Να το σημειώσω αυτό.

-Όλοι έχουμε μια ιδεολογία, αγαπητέ μου, είπε ακουμπώντας το άδειο ποτήρι στο γραφείο του. Το ζήτημα είναι ποια ακριβώς ιδεολογία κάνει καλό στο λαό μου.

Ωραία ατάκα. Πέρασα χωρίς αργοπορία στην αντεπίθεση:

-Κύριε Πρόεδρε, γνωρίζουμε πολύ καλά πόσες θυσίες κάνετε για το λαό σας. Είστε ένας αξιοθαύμαστος άνθρωπος. Ένας άλλος στη θέση σας θα είχε προ πολλού παραιτηθεί από την προσπάθεια, εφόσον ο λαός  αρνείται να καταλάβει ποιο είναι το συμφέρον του. Εσείς όμως όχι. Έχετε όραμα, κύριε Πρόεδρε, αυτό είναι που σας ξεχωρίζει από τους προηγούμενους κυβερνήτες της χώρας σας.

Με κοίταξε βουβός. Αλλά  ήξερα ότι είχε τσιμπήσει.

-Ωστόσο, συνέχισα, η βίαιη καταστολή δεν είναι πάντα η καλύτερη μέθοδος για να πείσετε το λαό σας. Υπάρχουν και άλλες, πιο ήπιες και πιο αποτελεσματικές.

Σταμάτησα για να δω τις αντιδράσεις του. Αυτός εξακολουθούσε να με κοιτάζει βουβός και ανεξιχνίαστος. Αλλά ήταν βέβαιο ότι είχε τσιμπήσει.

-Το όνειρο όλων των ηγετών είναι να έχουν υπάκουους λαούς, έτσι δεν είναι; Λοιπόν αυτό το όνειρο σήμερα μπορεί να γίνει πραγματικότητα.

Έκανα πάλι μια μικρή παύση.

-Συνεχίστε, είπε ο Πρόεδρος κι έριξε κι άλλο ουίσκι στο ποτήρι του.

-Το μόνο που χρειάζεται είναι να κατασκευάσουμε πολλά υδραγωγεία. Πώς υδρεύονται εδώ οι κάτοικοι;

-Σε μια δυο πόλεις έχουμε κάτι υδραγωγεία. Στα χωριά έχουμε τα ποτάμια και τα πηγάδια. Πιστεύετε πως με τα υδραγωγεία θα γίνουν υπάκουοι;

-Θα κατασκευάσουμε υδραγωγεία παντού. Και στο πιο μικρό χωριό. Κατόπιν θα απαγορεύσετε αυστηρά στο λαό σας να πίνει από τα ποτάμια και από τα πηγάδια. Μ’ αυτά τα νερά θα ποτίζουν μόνο τα κοπάδια τους. Πρέπει να μάθουν όλοι να πίνουν  το νερό των υδραγωγείων. Εν ανάγκη οι παραβάτες θα εκτελούνται δημόσια.

-Περίεργη μέθοδος, είπε ο Πρόεδρος και κατέβασε μονορούφι το ουίσκι του.

-Είναι η τελευταία καταπληκτική ανακάλυψη των βιοχημικών μας. Σας δίνω το λόγο τιμής της κυβέρνησής μου ότι μέσα σ’ ένα μήνα από την έναρξη λειτουργίας των υδραγωγείων, ο λαός σας θα γίνει ο πιο υπάκουος και ο πιο πειθαρχημένος λαός του κόσμου. Ούτε μισή βόμβα δεν θα εκραγεί ξανά στην επικράτειά σας. Η γυναίκα σας θα μπορεί να κοιμάται ήσυχη στο εξής.

Σήκωσα το ποτήρι μου και ήπια αργά μερικές γουλιές. Αυτός με παρακολουθούσε αμίλητος. Μετά  ρώτησε ήσυχα:

-Τι έχουν ανακαλύψει οι βιοχημικοί σας;

-Πρόκειται για μια απολύτως αβλαβή ουσία, είπα εμπιστευτικά,  η οποία σε ελάχιστη δόση κάνει τον άνθρωπο νομοταγή και φιλήσυχο. Πέντε γραμμάρια σε ένα τόνο νερού είναι υπεραρκετά. Η γεύση και η διαύγεια του νερού δεν αλλοιώνονται καθόλου.

Έγειρα πάλι προς τα πίσω και ακούμπησα το ποτήρι  στο τραπεζάκι. Ο Πρόεδρος εξακολουθούσε να με παρατηρεί αμίλητος.

-Για την κατασκευή των υδραγωγείων η κυβέρνησή μου θα συνεργασθεί πρόθυμα μαζί σας, πρόσθεσα.

Αυτός έμεινε σιωπηλός.

-Οικονομικά εννοώ.

Μικρή παύση. Καθάρισα το λαιμό μου:

-Την ουσία αυτή θα τη φέρνουμε με ειδική αποστολή από τη χώρα μου. Θέλουμε βέβαια και μερικούς δικούς σας, απολύτως εχέμυθους.

Ξανά μικρή παύση.

-Δεν θα χρειαστεί να ξαναεκτελέσετε κανέναν. Όλοι οι πολίτες θα ταχθούν στο πλευρό σας. Το πρόγραμμά σας θα εφαρμοστεί επί τέλους ως την τελευταία του λεπτομέρεια κι εσείς θα γίνετε ο πιο αγαπημένος Πρόεδρος που κυβέρνησε ποτέ  τη χώρα σας.

Τρίτη μικρή παύση.

-Πώς σας φαίνεται; ρώτησα.

Ο Πρόεδρος σηκώθηκε, έπλεξε τα χέρια πίσω από την πλάτη του κι έκανε μια βόλτα γύρω από το γραφείο κοιτάζοντας το χαλί. Ύστερα σταμάτησε απότομα μπροστά μου:

-Ουίσκι;

-Ευχαριστώ, δεν θα πιω άλλο.

-Εγώ θα πιω ακόμα ένα.

Γέμισε το ποτήρι του σχεδόν ως επάνω. Παρατήρησα το χρυσό του δαχτυλίδι στο μεσαίο δάχτυλο. Ήταν μεγάλο και κακόγουστο. Και τα δάχτυλά του επίσης ήταν χοντρά και τριχωτά. Αναρωτήθηκα, όταν σπούδαζε στα πανεπιστήμιά μας, γιατί είχε τόση επιτυχία στις γυναίκες μας.

Αυτός κατάπιε το ποτό του με δυο γουλιές και ξεφύσησε δυνατά.

-Θα με αγαπήσουν; ρώτησε μετά.

-Θα σας λατρέψουν. Θα πεθαίνουν με το όνομά σας στα χείλη τους.

-Και τι είδους ουσία είναι αυτή;

-Αυτό επιτρέψτε μου να μη σας το αποκαλύψω. Κρατικό μυστικό. Σας βεβαιώνω πάντως ότι είναι αβλαβής. Καμία παρενέργεια. Έχουμε κάνει τα πειράματά μας.

-Κι αν έχετε πέσει έξω; Δεν θέλω να μου πεθάνουν όλοι.

-Δεν πρόκειται να ψοφήσει ούτε ποντίκι, σας διαβεβαιώ. Θα καμφθεί λίγο το κέντρο  αντιστάσεών τους, αυτό είναι όλο.

Έκανε άλλη μια βόλτα γύρω από το γραφείο  και κάθισε στην πολυθρόνα του.

-Θα έχουν όμως όρεξη για δουλειά;

-Πάντως όχι λιγότερη απ’ όση  έχουν τώρα.

-Τώρα δεν έχουν όρεξη.

-Τι να σας πω. Κάνουμε ήδη έρευνες και σ’ αυτόν τον τομέα. Θα σας ενημερώσουμε, μόλις έχουμε θετικά αποτελέσματα.

Έμεινε για λίγο σκεφτικός και μετά πήρε ένα μυστηριώδες ύφος:

-Εσείς τι κάνετε με τα υδραγωγεία σας;

Χαμογέλασα.

-Όπως σας είπα προηγουμένως, κύριε Πρόεδρε,  εμείς έχουμε πείσει το λαό μας.

-Χμ, έκανε. Ακούω ωστόσο ότι έχετε κι εσείς τα προβλήματά σας.

-Πρόκειται για άτομα διαταραγμένα ψυχικά. Δεν έχουν σχέση με την πολιτική μας.

Έμεινε πάλι σιωπηλός παρατηρώντας με με ανεξιχνίαστο ύφος. Μετά σηκώθηκε απότομα  και μου έτεινε το χέρι. Αναγκάστηκα να σηκωθώ κι εγώ.

-Θα σας απαντήσω εντός των ημερών. Εν τω μεταξύ εσείς μπορείτε να διασκεδάσετε και να δείτε τα αξιοθέατα του τόπου μας.

Αντί να δω τα αξιοθέατα του τόπου τους, προτίμησα να μείνω στο ξενοδοχείο. Εξάλλου δεν άντεχα αυτή την ανυπόφορη ζέστη. Έκανα τα μπάνια μου στην πισίνα κι έπινα εμφιαλωμένο νερό. Μια εβδομάδα αργότερα, όταν είχα πια αρχίσει να ανησυχώ, με ειδοποίησαν ότι ο Πρόεδρος ήθελε να με δει. Πήγα αμέσως να τον συναντήσω στο προεδρικό μέγαρο.

Τον βρήκα να στέκεται μπροστά στο αγαπημένο του παράθυρο.

-Με ηρεμεί αυτό το τοπίο, μου εξήγησε γυρνώντας προς το μέρος μου.

-Είναι πράγματι ένα ωραίο τοπίο, είπα τυπικά.

-Είναι ένα μελαγχολικό τοπίο, αλλά εμένα προσωπικά μου κάνει καλό. Μου θυμίζει τον εαυτό μου.

Έδειξε με το χοντρό του δάχτυλο τα δασωμένα βουνά:

-Κάποτε κρυβόμουν κι εγώ εκεί, είπε δύσθυμα.

Άφησε το παράθυρο και στάθηκε στη μέση του δωματίου, απέναντί μου. Στη μύτη μου έφτασε η αποφορά του αλκοόλ. Πιωμένος οπωσδήποτε.

-Τώρα κάθομαι στο προεδρικό μέγαρο, μόνος και μελαγχολικός.

-Οι κυβερνήτες έχουν συχνά αυτή την αίσθηση της μοναξιάς, τον παρηγόρησα.

-Ο λαός μου δεν θέλει να με καταλάβει.

Είχα αρχίσει να το βαριέμαι αυτό το τροπάρι.

-Ο λαός είναι ένα παιδί που έχει ανάγκη από καθοδήγηση.

-Ένα παιδί που βάζει βόμβες και σκοτώνει τους προστάτες του.

Είχα αρχίσει πραγματικά να βαριέμαι.

-Ένα παιδί που πρέπει να του μάθουμε την τάξη, είπα.

Μου γύρισε την πλάτη, πήγε πίσω από το γραφείο του και κάθισε στην πολυθρόνα.

-Τη σκέφτηκα την πρότασή σας, είπε αλλάζοντας ύφος. Η αλήθεια είναι ότι αυτό που μου είπατε τις προάλλες με απασχόλησε πολύ. Είναι και θέμα ηθικής τάξεως, βλέπετε. Έχουμε, αναρωτιέμαι, το δικαίωμα να επέμβουμε στον ανθρώπινο εγκέφαλο;

Πιωμένος οπωσδήποτε.

-Καταλαβαίνετε, συνέχισε, το ζήτημα δεν είναι απλό. Οι πολίτες πρέπει να μπορούν να σκέφτονται ελεύθερα.

-Είναι προτιμότερο αυτό από το να τους εκτελείτε, είπα ψυχρά.

-Δεν είναι καθόλου το ίδιο πράγμα. Έχετε λάθος.

Άνοιξε το κουτί με τα πούρα και το έτεινε προς το μέρος μου.

-Θα καπνίσετε μαζί μου ένα πούρο;

-Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Πήρα ένα και το άναψα. Παράλληλα προσπάθησα να ερμηνεύσω σημειολογικά αυτή την κίνηση, εφόσον την προηγούμενη φορά δεν είχε σκεφτεί να μου προσφέρει. Μάλλον σκόπευε να αρχίσει τους εκβιασμούς.

-Εκτελείς κάποιον με τη δική του ελεύθερη βούληση, είπε αυτός ανάβοντας το πούρο του. Όταν αποφασίζει κανείς να γίνει τρομοκράτης, η απόφαση είναι δική του, όχι δική μου. Ξέρει πως όταν συλληφθεί, θα εκτελεσθεί. Έχει κάνει επομένως την επιλογή του.

Ήμουν τώρα υποχρεωμένος να υποστώ τη φλυαρία ενός μεθυσμένου δικτάτορα. Αναγκάστηκα να καθίσω χωρίς την άδειά του.

-Είναι όμως μια επιλογή που δεν σας αρέσει καθόλου, είπα.

-Δεν έχει σημασία.

-Ο τρομοκράτης είναι ένα άτομο χωρίς ιδεολογία. Η επιλογή του είναι η βία. Πώς θα υλοποιήσετε το πρόγραμμά σας ανάμεσα σε τόσους τρομοκράτες; Σκεφτείτε τη γυναίκα σας, είπα απελπισμένος.

-Ο άνθρωπος είναι γεννημένος για να ζει ελεύθερος, είπε ξεφυσώντας τον καπνό του πούρου του.

-Εσείς το λέτε αυτό;

-Στους λόγους μου προς το λαό μου θα βρείτε να επαναλαμβάνω σταθερά αυτή την αρχή. Έχετε διαβάσει τους λόγους μου;

-Όχι όλους.

Με κοίταξε επίμονα στα μάτια.

-Ας πιούμε ένα ουίσκι, είπε μετά.

Είχα αρχίσει να εκνευρίζομαι.  Αυτός ο αλκοολικός ήταν ικανός να με κρατήσει εδώ όλο το απόγευμα και να μου αναλύει τις φιλοσοφικές του θολούρες.

-Ευχαριστώ, αλλά δεν θα πιω αλκοόλ σήμερα. Έχω πονοκέφαλο.

-Είναι το υγρό κλίμα μας που σας προκαλεί αυτή την αδιαθεσία. Δεν είστε συνηθισμένος εσείς σε τέτοια τροπικά μέρη.

Σηκώθηκε κι έφερε από το μπαρ ένα μπουκάλι ουίσκι. Άλλης μάρκας αυτή τη φορά αλλά πάλι των αντιπάλων μας. Το σημείωσα κι αυτό.

-Εγώ θα πιω λίγο, είπε.

Έβγαλε ένα ποτήρι από το συρτάρι του γραφείου του και το γέμισε.

-Τι λέγαμε λοιπόν;

-Λέγαμε για την πρόταση που σας έκανε η κυβέρνησή μου.

Ήπιε αργά το ποτό του, ακούμπησε ύστερα κάτω το ποτήρι κι έμεινε σιωπηλός.

-Δεν έχω χρήματα για υδραγωγεία, είπε.

Μάλιστα, τώρα είχαμε μπει στο σωστό δρόμο, είχε έρθει η ώρα να παζαρέψουμε.

-Αυτό μπορούμε να το συζητήσουμε αργότερα, είπα. Κατ’ αρχήν δέχεστε;

-Είναι και το θέμα της ελεύθερης βούλησης που λέγαμε προηγουμένως.

Ελευθερία της βούλησης στο λαό των ηλιθίων. Μήπως με περνούσε και μένα για ηλίθιο; Εν πάση περιπτώσει το παζάρι είχε αρχίσει. Ξεκίνησα από μακριά, όπως έκανε κι εκείνος.

-Σκεφτείτε την ιδεολογία μας που κινδυνεύει, είπα.

-Τα σκέφτομαι όλα μια εβδομάδα τώρα.

-Λοιπόν; Πού καταλήξατε;

-Θα σας πω.

Έμεινε σιωπηλός και συλλογισμένος. Το πούρο του αφημένο στο τεράστιο σταχτοδοχείο είχε σβήσει. Έσβησα και το δικό μου. Με την άκρη του ματιού μου τον είδα που με παρατηρούσε.

Προσποιήθηκα τον αδιάφορο. Ξάπλωσα αναπαυτικά στην πολυθρόνα και σταύρωσα τα πόδια μου.

Δεν έπρεπε με κανένα τρόπο να καταλάβει την ανυπομονησία μου. Αυτή εδώ ήταν η τελευταία μας ευκαιρία  για να κάνουμε το πείραμά μας σε φυσικές συνθήκες. Οι αντίστοιχες προτάσεις μας είχαν ήδη απορριφθεί  από τις άλλες προστατευόμενες χώρες  μας και μας είχε απομείνει  μόνο αυτή εδώ. Δεν έπρεπε λοιπόν με κανένα τρόπο να αποτύχω στην αποστολή μου.

-Δέχομαι την πρότασή σας, είπε ξαφνικά ο Πρόεδρος.

Προσπάθησα να κρύψω τον ενθουσιασμό μου πίσω από μια έκφραση αδιαφορίας.

-Χαίρομαι που το ακούω. Θα ενημερώσω αμέσως την κυβέρνησή μου.

Έκανα να σηκωθώ, αλλά εκείνος με σταμάτησε:

-Χρειάζομαι όμως μερικές εγγυήσεις, σε περίπτωση που το πείραμά σας αποτύχει.

-Δεν πρόκειται για πείραμα, κύριε Πρόεδρε, είπα και παράλληλα αναρωτήθηκα πώς διάολο το είχε μυριστεί.

-Αν η θαυματουργή ουσία σας έχει τίποτα παρενέργειες, εγώ και η οικογένειά μου πρέπει να έχουμε εξασφαλισμένη την υπόλοιπη ζωή μας. Καταλαβαίνετε τι εννοώ. Έχουμε μάθει τώρα στις ανέσεις. Θα μας ενοχλήσει πολύ, αν τις στερηθούμε. Οι αντίπαλοί σας μου έκαναν ήδη τις προσφορές τους. Περιμένω τώρα και τις δικές σας.

-Δεν καταλαβαίνω, είπα. Τι δουλειά έχουν οι αντίπαλοι σ’ αυτή την υπόθεση;

Αυτός χαμογέλασε.

-Δεν είστε, βλέπω, καλά ενημερωμένος. Τι κάνουν οι κατάσκοποί σας, κοιμούνται;

Σε άλλη περίπτωση θα θεωρούσα αυτή τη φράση υβριστική προς τη χώρα μου. Όχι όμως τώρα.

-Ξέρουν οι αντίπαλοι για το πείραμα; Ρώτησα χρησιμοποιώντας λάθος λέξη πάνω στον εκνευρισμό μου.

Ο Πρόεδρος χαμογέλασε ακόμα πιο πλατιά.

-Έχουν ανακαλύψει μια άλλη δραστικότερη ουσία. Εκτός από την άμβλυνση των αντιστάσεων αυξάνει και την όρεξη για δουλειά. Προχθές κιόλας ο ομόλογός σας από το αντίπαλο στρατόπεδο καθόταν στη θέση που κάθεστε και τα λέγαμε.

Ένιωσα το αίμα μου να βράζει. Ώστε μας είχαν προλάβει πάλι οι μπαγαπόντηδες. Προφανώς κάποιος από μας τους δίνει πληροφορίες. Και τώρα αυτός εδώ ο παρανοϊκός μάς εκβιάζει. Θα πέσουν κεφάλια, όταν μαθευτεί το νέο. Αλλά πρώτα να ταχτοποιήσω τούτον εδώ. Είναι και θέμα γοήτρου, δεν θα αφήσουμε τώρα τους αντιπάλους να σεργιανίζουν στα χωράφια μας, αυτό έλειπε.

-Τι σας προσφέρουν αυτοί; Ρώτησα ανακτώντας με δυσκολία την ψυχραιμία μου.

Ο Πρόεδρος σοβαρεύτηκε.

-Δεν είμαι υποχρεωμένος να σας πω. Ακούω τις δικές σας προσφορές.

Θέμα γοήτρου, οπωσδήποτε.  Που να τους πάρει ο διάολος! Δεν θα τους παραδώσουμε τώρα μια ολόκληρη χώρα στο πιάτο. Δεν είναι δυο χρόνια που μας βούτηξαν εκείνο το νησάκι του Ειρηνικού και μείναμε από τότε χωρίς πειραματόζωα.

-Από ό,τι σας δίνουν αυτοί,  προσθέστε επί πλέον ένα δέκα τοις εκατό.

-Είστε πολύ γενναιόδωρος, είπε ο Πρόεδρος και σηκώθηκε. Κατ’ αρχήν λοιπόν δέχομαι.

Σηκώθηκα κι εγώ και δώσαμε τα χέρια.

-Για το ακριβές ποσόν της προσφοράς σας θα σας ενημερώσω αύριο λεπτομερώς, είπε.

Έφυγα από το προεδρικό μέγαρο πολύ ανήσυχος.

Αυτός ο παρανοϊκός μπορούσε τώρα να μας ζητήσει ό,τι ποσό ήθελε. Αλλά, όταν θα ερχόταν η ώρα, θα τον ταχτοποιούσαμε κι αυτόν, όπως είχαμε ταχτοποιήσει και τους προκατόχους του. Τουλάχιστον δεν χάσαμε την προστασία της χώρας, αυτό ήταν το σημαντικό.

Αλλά το πιο σοβαρό είναι το άλλο. Που πάλι οι αντίπαλοί μας μας είχαν κλέψει. Τα καθάρματα! Δηλαδή τι κάναμε; Τίποτα δεν κάναμε. Προχωρούμε ένα βήμα μπροστά, τσουπ! Νάτοι κι αυτοί από δίπλα. Θα πέσουν κεφάλια. Οπωσδήποτε. Θα γίνει χαμός τώρα που θα γυρίσω πίσω. Μην έχουμε μάλιστα και τίποτα απελάσεις.

Τέλος πάντων, δεν χρειάζεται τώρα να συγχύζομαι. Μάλλον δεν θα γίνει τίποτα. Και τις προηγούμενες φορές έτσι στα μουλωχτά διευθετήθηκαν όλα, και οι κλεψιές και οι αντικλεψιές. Ο Τύπος δεν πήρε είδηση.

Και εδώ που τα λέμε, αυτό συμφέρει κι εμάς κι αυτούς. Βέβαια. Από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις του αιώνα. Θα πίνουν το νεράκι τους όλοι και θα είναι ήσυχοι σαν βόδια. Και οι δικοί μας και οι δικοί τους. Όλοι.

Άλλο είναι το θέμα τώρα. Πώς να συνεννοηθούμε μεταξύ μας. Πώς να πείσουμε και τους  κυβερνήτες μας  να πίνουν το θαυματουργό νερό. Να μας αφήσουν κι εμάς επί τέλους ανενόχλητους  να κάνουμε  τη δουλειά μας.

Το σημειώνω αυτό. Να χειριστούμε την υπόθεση με πολύ τακτ. Να προσέξουμε τις λέξεις. Πρέπει να συμφωνήσουν και οι συνάδελφοι από το αντίπαλο στρατόπεδο. Με πολύ τακτ.

 Το σημειώνω αυτό.

(Αύγουστος 1988)