Κάποιοι προβληματισμοί για τις εξεγέρσεις των αραβικών λαών

Αρκετό καιρό τώρα παρακολουθούμε τον ξεσηκωμό των αραβικών λαών στη Βόρεια Αφρική και την Εγγύς Ανατολή και τα συναισθήματά μας αλληλοαναιρούνται, καθώς δυσκολευόμαστε να έχουμε μια καθαρή εικόνα για τα γεγονότα που τεκταίνονται εκεί.

Αυτό που με βεβαιότητα ξέρουμε είναι ότι οι λαοί αυτοί ζουν σε καθεστώτα μη δημοκρατικά, χωρίς τις ατομικές ελευθερίες που απολαμβάνουμε εμείς οι πολίτες της δύσης. Επίσης, αν και οι χώρες τους είναι οι περισσότερες πλούσιες ( από το πετρέλαιο ή τον τουρισμό ή τη γεωγραφική τους θέση), οι λαοί τους δεν χαίρονται αυτόν τον πλούτο. Αντίθετα ζουν σε συνθήκες φτώχειας και υπανάπτυξης με τα συνακόλουθα φαινόμενα, δηλαδή αμορφωσιά και δεισιδαιμονίες που αποτελούν γόνιμο έδαφος για το θρησκευτικό φανατισμό και εμποδίζουν την  πνευματική ελευθερία και την πραγματική καλλιέργεια.

Σ’ αυτό κύριοι υπαίτιοι είναι εκείνοι που τους κυβερνούν. Κρατούν τους λαούς τους στην αμάθεια  και την άγνοια και φυσικά δεν διανοήθηκαν ποτέ να  διαμορφώσουν πολίτες με δημοκρατική συνείδηση, ώστε κάποια στιγμή να παραδώσουν την εξουσία σε δημοκρατικά εκλεγμένους συμπολίτες τους και να αποχωρήσουν ήρεμα επιτρέποντας στην Ιστορία να μιλήσει γι αυτούς επαινετικά. Προφανώς δεν περίμεναν ένα τέτοιο γενικό ξεσηκωμό. Αποκομμένοι από την πραγματικότητα, όπως όλοι όσοι κυβερνούν απολυταρχικά, νόμιζαν ότι όλα έβαιναν καλώς, ότι ο λαός τούς αγαπά και πίνει νερό στο όνομά τους και ότι οι δυσαρεστημένοι ήταν αριθμητικά πολύ λίγοι, ανίκανοι  να απειλήσουν το θρόνο τους.

Και ξαφνικά οι λαοί αυτοί βγήκαν στους δρόμους φωνάζοντας πολύ υβριστικά συνθήματα για τους κυβερνήτες τους. Οι δυσαρεστημένοι αποδείχθηκε ότι ήταν τελικά πάρα πολλοί και όχι μόνο ήθελαν να τους δουν να φεύγουν από τα παλάτια τους, αλλά επιθυμούσαν και την καρατόμησή τους. Αυτή θα πρέπει να ήταν μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη για τους κυβερνήτες που κάθευδαν επί δεκαετίες επαναπαυόμενοι στις  υποχρεωτικές ενθουσιώδεις εκδηλώσεις του πλήθους σε κάθε τους δημόσια εμφάνιση.

Αυτό όμως που δεν ξέρουμε εμείς εδώ, είναι τα ποσοστά των εξεγερμένων σε κάθε αραβική χώρα. Πόσοι άραγε είναι από τη μια μεριά και πόσοι από την άλλη; Στις οθόνες της τηλεόρασής μας βλέπουμε τα επαναστατημένα πλήθη να γεμίζουν τις πλατείες, αλλά δεν βλέπουμε εκείνους που διαφωνούν μαζί τους. Είναι πολλοί; Είναι λίγοι; Είναι ελάχιστοι; Τα ποσοστά πάντως πρέπει να κυμαίνονται από χώρα σε χώρα. Στη Λιβύη παραδείγματος χάριν φαίνεται ότι ένα μέρος του λαού (μικρό ή μεγάλο δεν μπορούμε να γνωρίζουμε) παραμένει πιστό στον Καντάφι. Στην Αίγυπτο πολλοί ήταν δισταχτικοί με τη διαπόμπευση του Μουμπάρακ που τον βλέπουν κάπως σαν γέροντα καλό πατέρα που του άξιζε μια καλύτερη μεταχείριση. Στην Υεμένη απέναντι στους αντικαθεστωτικούς διαδηλώνουν οι πιστοί του καθεστώτος. Πόσοι είναι άραγε αυτοί; Αποτελούν ένα  υπολογίσιμο ποσοστό ή είναι μια ελάχιστη μειοψηφία;  Το γεγονός ότι τις οθόνες μας κατακλύζουν οι διαμαρτυρόμενοι, δεν αποδεικνύει τίποτα.

 Κάτι άλλο που μας προκαλεί επίσης αντιφατικά συναισθήματα είναι ο εμφύλιος που έχει ξεσπάσει στη Λιβύη. Στην αρχή συνταχθήκαμε αυθόρμητα με το μέρος των εξεγερμένων. Όταν όμως οι δυτικοί αποφάσισαν να επέμβουν υπέρ αυτών, μπερδευτήκαμε. Είμαστε άραγε εμείς οι καλοί που βοηθούν τους Καλούς να ξεφορτωθούν τον Κακό; Και γιατί αυτοί οι Καλοί βιάζουν και κακοποιούν παιδάκια, όπως μαθαίνουμε; (Και δεν τα μαθαίνουμε όλα βέβαια). Και άραγε, όταν έρθουν αυτοί οι Καλοί στην εξουσία, θα είναι καλύτεροι από τον Κακό; Θα εγκαθιδρύσουν δημοκρατία; Ξέρουν τι είναι η δημοκρατία; Τους έμαθε κανείς πώς παίζεται το δημοκρατικό πολιτικό παιχνίδι;

 Και μια τελευταία απορία μας: πώς άραγε να βλέπει αυτός ο κόσμος του Ισλάμ εμάς τους δυτικούς που τρέξαμε να ανατρέψουμε τον Καντάφι; Είμαστε αρωγοί στα βάσανά τους ή επεμβαίνουμε για άλλη μια φορά στα εσωτερικά μιας μουσουλμανικής χώρας; Και γιατί επιλέγουμε να βοηθήσουμε τους Λίβυους, ενώ για τους άλλους εξεγερμένους άραβες έχουμε μόνο ευχολόγια; Προσωπικά, αν ανήκα στον αραβικό κόσμο, θα είχα κάθε λόγο να βλέπω με αντιπάθεια τους δυτικούς που επιμένουν να ανακατεύονται στα εσωτερικά των μουσουλμανικών κρατών.

 Είναι άγνωστο πού θα οδηγήσουν αυτές οι εξεγέρσεις, όμως  μπορούμε να μαντέψουμε ότι :

α) η αναστάτωση σ’ αυτές τις αραβικές χώρες δεν πρόκειται να τελειώσει σύντομα, ακόμα κι αν οι κυβερνήτες τους φύγουν από τη μέση

β) ο αριθμός των νεκρών θα συνεχίσει να αυξάνεται

γ) σε κάθε χώρα η εξέλιξη της εξέγερσης θα έχει διαφορετικό τέλος

δ) το τέλος αυτό δεν θα είναι πάντως δημοκρατία δυτικού τύπου.

Το άρθρο δημοσιεύεται στην Ελεύθερη Ζώνη:
http://www.elzoni.gr/html/ent/056/ent.9056.asp